Әлемнің көптеген елдерінде экономикалық өсуге кедергі келтірер тәуекелдердің бірі жұмыс орындарын жоғалту болып отыр. Бизнес құрылымдар жетекшілерімен жүргізілген сауалнама биылғы жылдың алғашқы жарты жылдығында жалпы экономикалық ахуал жақсарып кетеді дегенге күмәнмен қарайтынын көрсетті. Дегенмен, сарапшылар 2021 жылдың екінші жартысына әлем экономикасында оптимистік сценарийді болжап отыр. Оны эпидемиологиялық ахуалдың жақсаруымен және COVID-19-ға қарсы жаппай вакцинация жүргізумен байланыстырады.
Иә, 2020 жыл біздің еліміз үшін де сындарлы уақыт кезеңі болды. Әлемдік пандемия халықты адамзат тарихындағы аса күрделі қиындықтармен бетпе-бет әкелді. Ол біздің қалыпты тіршілігімізге біраз өзгерістер енгізді: халықаралық шекаралар жабылып, кәсіпорындар қызметін тоқтатты, экономикалық даму біршама бәсеңдеді.
Бірақ Мемлекет басшысы қабылдаған шаралар экономиканы құлдыратпай, оны тұрақтандыруға мүмкіндік берді. Тұрақты табыс пен халықтың өмір сүру сапасы ең маңызды басымдықтар болып қала бермек. Осы орайда Қазақстан Үкіметінің 2021 жылғы негізгі мақсаты экономикалық өсімді 3% қамтамасыз етіп, негізгі капиталға салынатын инвестицияны 20%-ке, жалпы ішкі өнім ішінде шағын және орта бизнес үлесін 30%-ке дейін, ал ауыл шаруашылығы саласында еңбек өнімділігін 1,4 есе көтеру көзделген. Сонымен қатар, өңдеу өнеркәсібі өсімін 10%-ке жеткізіп, жұмыссыздық деңгейін 4,9%-ке түсіру міндеті қойылған.
Бұл – жақында өткен Үкімет отырысында Премьер-Министр А.Мамин келтірген мәліметтер. Оның атап өткеніндей, негізгі басымдық экономиканы әртараптандыруға бағытталады.
Ал 2021 жылдың 29 қаңтарында өткен Реформалар жөніндегі жоғары кеңес отырысында Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Даму жоспары бойынша 2025 жылға қарай өсім деңгейі 5%-ке артып, жалпы ішкі өнімдегі шағын және орта бизнестің үлесі 35%-ке дейін, негізгі капиталға тартылған инвестициялар көлемі ЖІӨ-нің 30%-не дейін, шикізаттық емес экспортты 2 есеге, яғни, 41 миллиард теңгеге дейін, еңбек өнімділігін 45%-ке ұлғайту негізгі көрсеткіш болатынын мәлімдеді.
Осы орайда еліміздің барлық аймақтары Президент пен Үкімет тарапынан қойылып отырған тапсырмаларды орындауға бел шеше кірісіп кеткенін айта кету керек.
Үкіметтің кеңейтілген отырысында Мемлекет басшысы Қызылорда облысына экономикалық көмек көрсету қажеттігі туралы тапсырма берген болатын. Тапсырманы орындау мақсатында тиісті орталық мемлекеттік органдармен облыстың инвестициялық жобалары бойынша жұмыстар жүргізіліп, нәтижесінде жалпы құны 85,5 млрд теңгені құрайтын 74 жоба анықталды. Жобалар 2021-2023 жылдары жүзеге асырылады.
Ал «2021-2025 жылдарға арналған Қызылорда облысын дамыту» бағдарламасы бойынша алдағы 5 жылдықта өңірде бірінші кезекте шешуді қажет ететін негізгі проблемалық мәселелер қамтылған. Сондай-ақ, халық тарапынан көтерілген өзекті мәселелер де назардан тыс қалмады. Біріншіден, өңдеу өнеркәсібін дамыту арқылы өңір экономикасын әртараптандыру бойынша нақты шаралар қабылдануда. Бұл бағытта облыс бойынша ірі 15-тен астам инвестициялық жобалар іске асырылатын болады.
Екіншіден, жақсы және қанағаттанарлық жағдайдағы жергілікті маңызы бар автомобиль жолдарының үлесін арттыру мақсатында жергілікті маңызы бар 578,9 шақырым жергілікті жолдарға күрделі және орташа жөндеу жұмыстары, 12 көпірге күрделі жөндеу жұмыстары жүргізіледі.
Үшіншіден, халықты тұрғын үймен қамтамасыз ету деңгейін арттыру үшін алдағы 5 жылға келесідей міндеттер қойылып отыр. Олар – 3 млн 782 мың шаршы метр тұрғын үй салу (шамамен 6458 пәтер және 27 856 жеке тұрғын үй), құрылыс салу аудандарының инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымын дамыту және жайластыру, тұрғын үй құрылысына жеке инвестицияларды тарту. Биыл жалпы ауданы 644,7 мың шаршы метрді құрайтын, барлығы 5607 пәтерді пайдалануға беру жоспарлануда. Бұл мақсатқа мемлекеттік бюджеттен 8 млрд теңге (РБ – 4,7 млрд, ОБ – 3,3 млрд теңге) қаржы бөлінді.
Төртіншіден, ауылдық елді мекендердің газбен қамтамасыз етілуі үшін облыстың 17 елді мекенін газдандыру жұмыстары жүргізілетін болады. Соның ішінде, 2021-2022 жылдары 11 елді мекенге газ жеткізу көзделіп отыр. Атап айтқанда, бұл тізімге Қызылорда қаласы Наурыз және Махамбетов ауылдары, Арал ауданы Сексеуіл кенті, Қармақшы ауданы Төретам кенті және Ақай ауылы, Жалағаш ауданы Ақсу ауылы, Сырдария ауданы А.Тоқмағамбетов ауылы, Шиелі ауданы Қодаманов, Алғабас, Ақмая ауылдары, Жаңақорған ауданы Бірлік ауылы кіреді.
Бесіншіден, агроөнеркәсіптік кешенді дамыту мақсатында 87 инвестициялық жобаны жүзеге асыру жоспарлануда.
Бұдан бөлек, өткен жылы облыстың 2023 жылға дейінгі «Экономикалық картасы» әзірленіп бекітілгені белгілі. Ол экономиканың түрлі салаларында жалпы құны 271 млрд теңгені құрайтын 265 жобаны іске асыруды көздейді (4610 тұрақты жұмыс орны құрылады).
Биыл жалпы сомасы 52 млрд теңгенің 7 жобасын, оның ішінде шыны зауытын іске қосу жоспарда бар. Бұл 670 жаңа жұмыс орнын ашуға мүмкіндік береді. Ірі зауыт айналасында кемінде 8 өндіріс орнын құру көзделген. Оның ішінде шыны-пластикалық құбыр, шыны талшықтар, айна, шыны ыдыстар мен тара өндіру бойынша 3 жобаны іске асыру бойынша жұмыстары басталып кетті.
Бір сөзбен айтқанда бұл іс-әрекеттер өңір халқының өмір сүру сапасын жақсартуға, экономиканы дамытуға, жаңа жұмыс орындарын ашып, жұмыссыздықты азайтуға ықпал ететін болады.
Ыдырыс ТӘЖІҰЛЫ,
«Сыр бойы»
>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<