«Қандай кітап оқисың?» деп сұрасаң, ойланып қалатын жастар көп. Сондықтан күні-түні әлеуметтік желіде отыратын бүгінгі буыннан «Instagram-да кімді оқисың?» деп сұраған дұрыс секілді. Бір қызығы, қазір үлкен де, кіші де желіге «байланды». Дәлелі – Instagram-да арзан әзіл, мағынасыз вайнмен-ақ миллион оқырман жинаған блогерлер. Бірақ соның арасында бір саланы тұрақты түсіндіріп, сапалы контент қалыптастырған блогерлер бар. Instagram қолданушылары үшін шолу жасап, пайдалы аккаунттарды ұсынуды жөн көрдік.
Әлем елдерін аралап, көргенін көркем түрде жеткізе алатын саяхатшы, медиамаманның бірі – Өркен Кенжебек. Айтуынша, осы кезге дейін 40-тан астам елге сапарлаған. @Orkeni аккаунты әлем елдерінің тарихы мен қазіргі жағдайын салыстырып беретін ақпараттарымен пайдалы. Тілі жеңіл, мазмұны қызық. Юмор аралас постты оқи отырып, біраз дерекпен танысып үлгергеніңді де аңғармай қаласың. Айталық, бір жазбасы былай басталады: «Дубайдан алатын үлгі. Сонда барғандардың сторисінен Dubai moll-дың ішіндегі сарқыраманы көретінмін. Онда – төмен құлдилап бара жатқан жігіт пошымдас мүсіндер. Бұл не деп қоятынмын. Сөйтсем, інжу-маржан іздеушілер екен ғой… Дәл осы тұста арабтарға басымды идім. Неге? Дубай біз білетін ертегіге айналмай тұрып, мыңдаған жыл маржан табумен аты шыққан еді. Ал бұның қаншалықты қиын кәсіп екенін білсеңіз… Тұзды су. Жоғары қысым. Жыртқыш акула. Қаншамасы содан ерте соқыр, жастай саңырау боп қалатын. Сосын бір маржанды табу мүмкіндігі жүзге бір ғой. Бір түйір маржанды табу үшін кемі жүз ракушканы ашып көру керек… Маржанның бір өзі қазынаға 95% түсім әкелетін. Осылай 1930-1940 жылдарға дейін жалғасты. Қашан жапондар жасанды маржан тапқанға дейін. Бітті. Бірден Дубайдың табысы алпыс есеге азайып кетеді. Әл-қуаты түседі. Экономикасы тәлтіректейді. Осылай отыз жыл тарыққаннан кейін барып мұнай шықты ғой. Сонымен, атакәсібіне әлемдегі ең үлкен сауда орталығының ішінде құрмет көрсетіп, бар қонақ көретіндей тартымды жасай білгенін айтам да. Біз малшылыққа, қойшыларға осындай құрмет көрсете алдық па? Жоқ» дейді ол. Тарихқа қызықпайтындардың өзі оқып кететіндей жазба. Автор жеңіл юморды да сол үшін қолданатын секілді.
Ал, енді әрбір адам үшін маңызды мәселенің бірі баспана жайына келейік. Қанша табыс тапсаң да, қаржылық сауатың болмаса қиын. Тұрғын үй бағдарламалары туралы білім жетіспесе, амалын таппай, жалақы жетпей, мүмкіндігің бола тұра үйсіз жүруің мүмкін. Сарапшы, экономист Дәулет Мұқаевтың @Dauletten аккаунтында баспаналы болудың жолдары түсіндіріледі. Тұрғын үйге қатысты бағдарлама, ипотека, базалық мөлшерлеме туралы банк менеджерінің айтқанына түсіне қоймасаңыз, бұл парақшаға көз қырыңызды салып қойыңыз. Бүгінде парақшаға жазылушылар саны 1 миллионнан асқан.
«Банк қызметкері мен алаяқты қалай ажыратуға болады?», «Несие рейтингі», «Кәсіподақтан бас тартсам, премия төлемей ме?» деген сынды сұрақтар кез келген адамда болуы мүмкін. Несиеге қатысты білім бүгінде бәріне керек. Сондықтан қаржылық сауаттылыққа қатысты ақпаратпен танысу үшін @gulmiraqarasai парақшасын шолып шығуға болады.
Интернеттің иіріміне түсіп, цифрландырудың игілігін көріп жүрсек те, әлі күнге телефон таңдарда Samsung пен Iphone-ның қайсысы жақсы, ноутбуктың қандайын алу керек дегенге ойланатынымыз, блокчейн мен биткойнның не екенін шатастыратынымыз рас. Қымбат смартфонымыз болғанымен, функцияларын дұрыс білмейтініміз де жасырын емес. Әйтпесе, жаңа технологиялардың мүмкіндігі біз ойлағаннан да жоғары. ІТ саланың жілігін шағып, майын ішпесеңіз де, соңғы жаңалықтармен таныс болам десеңіз @timurbektur аккаунтына жазылуға болады.
Ал, эстетика, саяхат туралы жиһангез блогер, психолог Динара Болаттың жазбалары көпшіліктің көңілінен шығып жүр. Өзіндік ойымен ерекшеленетін блогердің өткен жылы пандемияға қарамастан, тылсым табиғат, жыртқыш жануарларын көзбен көру үшін Кенияға сапарлауы оқырмандарын таңғалдырды. «Өмірге шексіз ғашық» кітабының авторы философиялық ойларымен оқырмандарын сергек сана, жылы жүректің иесі болуға ұмтылдырады.
Өзгеріс ойдан басталатынын әрбір аудармасы айқындап тұратын журналист, аудармашы Шынар Әбілданың да Instagram-да өз оқырманы қалыптасқан. Бастысы, өз өмірін жарнамалаудан аулақ. @ShinarAbilda парақшасынан ізгілікке шақыратын әңгіме, «жып-жылы» жазбаларды оқып, ой түйесің.
Бүгінде дәмді асты әзірлеп қана қоймай, сапалы фото, видео арқылы рецептпен бөлісіп, аудиториямен мықты байланыс жасай алатын фудблогерлерге де сұраныс жоғары. Желідегі үздік кондитердің бірі, жерлесіміз фудблогер – Әсел Жұматай. Оның @zhumatayassel аккаунтына 1 миллионнан астам оқырман жазылған.
Айта кету керек, қазір «Instagram: қолыңнан келсе, кәсіп қыл» дейтіндей. Сондықтан оқырманға пайдалы контент жасауды жауапкершілігіне алған бұл блогерлердің арасында ақылы сабақ өткізетіндері де бар. Біздің мақсат – оларға жарнама жасау емес, оқырманға бағыт көрсету.
Айдана ЖҰМАДИНОВА,
«Сыр бойы»
>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<