Татуласудың тіні – тұрақтылықта

437

0

Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті-Елбасы Н.Ә.Назарбаев  халыққа арнаған Жолдауында: «Құқықтық саясаттың маңызды мәселесі азаматтардың Конституция кепілдік беретін сот арқылы қорғалу құқығын жүзеге асыруы болып табылады. Бұл үшін сот төрелігін жүзеге асыру процесін оңтайлату, оны басы артық бюрократиялық рәсімдерден арылту керек.
Сонымен бір мезгілде сот­тардың жұмысын жеңілдету мақ­сатында дауларды соттардан тыс реттеу институттарын да­мытуды жалғастырған жөн. Болмашы мәселелер бойынша дауларды шешу соттардан тыс тәртіппен жүргізілетіндей жолдарды  қарастыру қажет» – деп көрсетілген.
Елімізде  дауларды шешудің қо­сымша әдісі ретінде 2011 жыл­дың  28 қаңтарында  Қазақстан Рес­публикасының «Медиация ту­ралы»  Заңы жария етілді.
«Медиация туралы» Заңы­ның аясында сотта болатын аза­маттық және қылмыстық дауларды сотқа жеткізбестен өзара бейбіт бітімге келу арқылы реттеп, сотта осындай дауларды 30 процентке дейін кеміту болып бекітілген.
Медиация тәсілі сот жүйесін­дегі әділ төрелікті қамтамасыз етудің бірден-бір жолы болмақ, яғни, өзара араз тарапты қанағат­тандыру негізінде жүргізілген келіссөз рәсімі, яғни, екі  жақты татуластыру әрекеті.
2019 жылдың бірінші тоқса­нының қорытындысы бойынша, Жаңақорған аудандық сотының құзырында қаралған әкімшілік істер бойынша 24, қылмыстық іс бойынша 9, азаматтық іс бойынша 8 арыз-шағым «медиация» тәсілімен тоқтатылып, тараптар  келісім бойынша бітімгершілікке келген.
Қазақ қоғамының тарихын­да дау-дамайды аузы дуалы ақ­са­қалдар ортаға салып, адам­гер­шілік қағидаттарына қарсы кел­мейтін бітіммен шешкен. Хал­қымыздың «Тура биде ту­ған жоқ» дейтін сөзі сол ата­ла­рымыздың ақ-қараны айыруда ақиқаттан аттамағанын біл­діреді. Демек, бітімгершілік ісінде билер институтына арқа сүйей отырып жасалатын жұ­мыс­тарымыздың мазмұнында бай тәжірибе бар.
 Қазіргі таңда, осы ескі де есті жол сот саласында жалғасын тауып отыр. Міне, осы тұста «Сотқа дейін, сотта» атты респуб­ли­ка көлемінде жүріп жатқан пи­лот­тық жобаның нәтижесін айтуға болады.

Тәжірибелі медиаторлардың және білікті судьялардың ық­палымен ел ішіндегі арыз-шағым айтушы тараптар татуласып, «медиация» тәсілінің өз жемісін беріп келе жатқаны анық.

Р.БЕРКІНБАЕВ,
Жаңақорған аудандық сотының жетекші маманы.

 


>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<