Жаңа уақыт әрдайым жаңа бастамаларды талап етеді. Осылайша еліміз жылдан жылға жаңа белестерді бағындырып, түрлі салада жаңа идеялар мен жаңаша көзқарастар енгізілуде. Дамудың барлық салаларымен қатар, қоғамдағы қарым-қатынастарды реттеп отыратын нормативтікқұқықтық актілерге де заман ағымына қарай жаңаша ережелер енгізіледі. Бұл талап Қазақстан Республикасының 2010 жылдан 2020 жылға дейінгі кезеңге арналған құқықтық саясат тұжырымдамасында да анық көрсетілген.
Елбасының сот саласына қойған басты талабы жүктемені азайту, процесті жеңілдету, сот ісін жүргізудің жылдамдығын арттырып, ашықтығын қамтамасыз ету болып отыр. Осыған байланысты қазір азаматтық, әкімшілік және қылмыстық істер бойынша татуласу рәсімдерін енгізу кең етек алуда.
Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тараптар дауды (жанжалды) медиация тәртібімен реттеу немесе партисипативтік рәсімдер тәртібімен реттеу туралы келісімге келе алады. Ал сот тараптардың татуласуы үшін шаралар қабылдайды, процестің барлық сатыларында дауды реттеуде оларға жәрдемдеседі.
Әкімшілік-деликтік құқықты әрі қарай ізгілендіруге, әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді қарау барысында заңдылықты күшейтуге бағытталған шаралар көпшіліктің көз алдында. Уақытқа сай жаңарып отыратын әкімшілік заңнамада саланы ізгілендіру, соттарға жүктемені азайту шаралары қамтылып, осыған байланысты соттардың және әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді қарауға уәкілеттілік берілген органдардың құзыреті нақтыланады. Еліміздегі орта және шағын кәсіпкерлікті дамытуға орай сала субъектілері үшін айыппұлдар мөлшерлері азайтылып, әкімшілік жазаның түрі ретінде ескертуді қолдану аясы кеңейтілген.
Әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді қарауға уәкілеттік берілген органдардың құзыреті қайта қаралып, атап айтқанда, санкцияларында айыппұл түріндегі әкімшілік жаза көзделген баптар уәкілетті мемлекеттік органдардың қарауына беру жолымен соттардың жұмысы жеңілдетіле түседі.
Әкімшілік жауаптылыққа тарту рәсімін жаңғырту да сала жұмысындағы елеулі жаңалықтың бірі болып отыр.
К.ЕСПЕНБЕТОВА,
Қызылорда қалалық мамандандырылған
әкімшілік сотының судьясы.
>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<
