Дүниежүзілік психикалық денсаулық күні жыл сайын 10 қазанда атап өтіледі. 1992 жылы алғаш рет атаулы күн ретінде белгіленген, сол уақыттан бері медицинаның бір бөлігі саналатын бұл салаға ерекше көңіл бөлінуде. Бұл күні қоғамның психикалық саулықтың маңыздылығы туралы хабардарлығын арттыруға, стигманы азайтуға және мамандар, ұйымдар мен азаматтардың күш-жігерін біріктіруге бағытталған іс-шаралар ұйымдастырылады.
Бүкіләлемдік денсаулық қорғау ұйымының пайымдауынша, психика саулығы дегеніміз – адам ақыл-ойының, физикалық және эмоционалдық дамуының толыққанды жетілуіне ықпал етуші күй. Қазір белең алып бара жатқан аурудың бірі – депрессия. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша, әлемде 300 миллионнан астам адам осы ауруға шалдыққан. Жүйке жүйесі, психикалық денсаулық – бұл көптеген жан назар аударуды ұмытып кететін нәрсе. Стресс, көп мүмкіндікке үлгіремін деп аптығу, психикалық ауытқулардың негізгі себебі екенін айтады мамандар. Жыл сайын суицидтің 140 мың оқиғасы Еуропада тіркеледі. Мамандар оған Қазақстанды да жатқызады…
Атаулы күнге орай облыстық психикалық денсаулық орталығында психиатр және нарколог дәрігерлер арасында «Облыстағы психикалық денсаулық қызметін дамытудың жаңа жолдары» тақырыбында конференция өтті. Конференцияны орталық директорының орынбасары Ақтоты Әлназарова ашып, атаулы күннің маңызына тоқталып, сала мамандарына жылы лебізін білдірді, конференция жұмысына сәттілік тіледі.
Жиында психикалық денсаулықты сақтау принциптері, аутизм тақырыбы, психиатриядағы емдеу тәсілдерінің жаңа бағыттары және нашақорлықпен күресу жолдары бойынша баяндамалар оқылып, мәселелер талқыланды. Атап айтқанда, «Амбулаторлық тәжірибеде шизофренияны емдеудегі инновациялық тәсілдер» тақырыбында психиатр Н.Нұрпейісовтің баяндамасы тыңдалса, «Ұзақ әсер ететін антипсихотиктердің басқа дәрі-дәрмектермен үйлесімі» туралы психиатр Н.Өтегенов хабарлама жасады. Сонымен бірге «Қоғам дертіне айналған синтетикалық есірткінің зардабы және онымен күресу жолдары», «Ойынқұмарлық және оның алдын алу», «Аутизм. Аутизмнің түрлері және ерте анықтау», «Нашақорлықты оңалтудың мақсаттары мен міндеттері» тақырыбында баяндамалар оқылды.
Жалпы психикалық денсаулық – бұл біздің өз әлеуетіміз бен қабілеттерімізді жүзеге асыру, күйзелістерге төтеп беру, тиімді жұмыс істеу және қоғамға айтарлықтай пайда әкелетін әрқайсысымыздың жақсы өмір сүруіміздің негізі. Ол адамның өмір сүру процесінде әртүрлі күйзелістік жағдайлардан зардап шегеді, демек, бұзылулар мен ауруларға әкеледі. Қазіргі замандағы ақпараттың шамадан тыс көптігі, өмір ырғағының жылдамдығы мен әлеуметтік қысым психикалық саулыққа тікелей әсер етеді. Сондықтан бұл бағытта халықтың санасын өзгерту, психологиялық көмектің қолжетімділігін арттыру және стигманы азайту – мемлекеттің де, қоғамның да ортақ міндеті.
Мамандар психикалық саулықты сақтау үшін ұйқы мен демалыс тәртібін реттеуге, дене белсенділігін арттыруға, эмоцияны іште сақтамауға және қажет кезде маманға жүгінуден қорықпауға кеңес береді.
Айнұр БАТТАЛОВА,
«Сыр бойы»
