Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев: «Ұлттық бірегейлігімізді нығайту жолында мәдениет саласы айрықша рөл атқарады. Әсіресе, төл мәдениетіміздегі Әз Наурыз мейрамының орны бөлек» деп атап өткен болатын. Барша жұртты біріктіретін, берекеге бастайтын бұл мерекенің ролі осы тұжырымнан да анық аңғарылады.
Дәл осы тұрғыда Наурыз мерекесінің тарихи және мәдени маңызын түсіндіру, әлем жұртшылығына ұлт өнерін таныстыру мақсатында облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаевтың қолдауымен, Қазақстанның Финляндиядағы, Эстониядағы және Испаниядағы елшіліктерінің ұйымдастыруымен наурыз айының 24-27-сі аралығында Еуропаның Хельсинки, Таллин, Мадрид қалаларында Қызылорда облысының өнер күндері табысты өтіп, өнерпаздар елге оралды.
Бұған дейін аймақ басшысының өзі бастап барып, аталған елдерден инвестиция тарту мақсатында кәсіпкерлер арасында кездесулер өткен болатын. Осы игі қадамды мәдени шаралар бекіте түсті.
Өнер күндерінің алғашқы концерті «Nauryz – celebration of spring» атауымен Финляндияның астанасы Хельсинки қаласында өтті.
Іс-шарада Қазақстанның Финляндиядағы елшісі Азамат Әбдірайымов қазақ және ағылшын тілінде сөз сөйлеп, Қызылорда облысының фин еліне асқақ рухты қазақ ұлты өнерін тарту етіп отырғанын айта келіп, өнер мерекесінің өтуіне қолдау білдірген облыс әкімі Нұрлыбек Машбекұлына арнайы алғысын жеткізді.
Шуақты да сәулелі табиғат тойының бастауы болған Наурыз концертінде «Жарапазан», «Тойбастар» секілді салт жырларынан шашу шашылып, еуропалық көрермен қазақ ұлттық бейнесімен тереңірек танысуға мүмкіндік алды. Осылайша, бір ұлттың болмысын өзімен бірге ала барған Сыр өнерпаздарына Хельсинки көрермені ризашылық танытты.
Ғасырлардан тін тартқан эпостық жырларды, сәулет және бейнелеу өнері туындыларын мәдени мұра ретінде құрмет тұтатын жергілікті жұртшылық ұлттық музыканың ұлы жауһарларын төрткүл дүниеге паш етіп жүрген «Ақмешіт» фольклорлық ансамблі өнеріне қол соқты.
Екі елдің дипломатиялық қарым-қатынас орнатқанына биыл 33 жыл болды. Осы уақытта қазақ-фин қатынасы қарқынды дамыды. Бүгінде экономика, энергетика, көлік, логистика, ауыл шаруашылығы, тау-кен өндірісі салаларында 70-тен астам біріккен кәсіпорын жұмыс істеп жатыр.
Екі ел арасындағы мәдени байланысқа бұрыннан да жол салынған. 2010 жылдың мамыр айында Қазақстан Елшілігі Хельсинкиде қазақ киносының алғашқы фестивалін, ал 2012 жылдың желтоқсанында Финляндияда «Қазақстан киносының күндері» фестивалін өткізді.
Фин елінде 300-ден аса этникалық қазақ ұлты өкілдері тұрады. Қазақ ұлттық мәдени бірлістігі бар. Олар фин халқының қамқорлығы мен әділеттілігі туралы жоғары пікірде.
*
«Nauryz – celebration of spring» деп аталған келісі күнгі жерлестеріміздің өнер тартуы Балтық жағалауындағы Таллин қаласында өтті.
Шараның шымылдығын ашқан Қазақстанның Эстониядағы елшісі Алтай Күлгінов ұлт рухын биік ұстаған өнер ұжымының қадамына ақжолтай сөзін арнады.
Таллинді тамсантқан тамаша кеш көрерменге өз өрнегімен есте қаларлық әсер сыйлады.
Келуші қонақтарға қазақтың түрлі ұлттық тағамдары ұсынылып, Наурыз дәмі үлестірілді.
Наурыз-думанға қатысқан қала тұрғындары мен қонақтары, диаспора мүшелері мен шетелдік студенттер қазақ музыкасы және дәстүрлері жайлы мол мағлұмат алып, жылы пікірлерін жеткізді.
Бір таллиндік көрермен: «Біз жақта күннің көзі көп шыға бермейді. Сіздердің өнерлеріңіз бізге күннің шуағын, жарығын, жылуын сыйлағандай әсерде қалдық» деп ағынан жарылыпты.
Бұл жайында осы сапарында болған «Алтын домбыра» сыйлығының үш мәрте жеңімпазы, ақын Мұхтар Ниязов әлеуметтік желіде жария етті.
Эстонияның да біздің елімізбен дипломатиялық қарым-қатынас орнатқанына биыл 33 жыл толды. Осы уақытта қазақ-эстон қатынасы, әсіресе тауар айналымы қарқынды дамыды. Соңғы жылдары цифрландыру мен «жасыл» экономика, көлік және логистика сияқты басым салалардағы байланыстар екі елдің ынтымақтастығын тереңдете түсті.
Қазақстанда мың жарымға жуық эстондар тұрады. Олар күллі Қазақстан халқымен бірге Наурыз мерекесін тойлайды және 24 ақпан Эстонияның тәуелсіздік күнін атап өтеді.
*
Келесі күнгі Наурыз-думан мақпал мінез, көркем келбет Мадрид қаласында жалғасын тапты.
«Nauryz – celebration of spring» атауымен өткен концерттің беташарында Қазақстанның Испания Корольдігіндегі төтенше және өкілетті елшісі Данат Мұсаев пен Леганэс қаласы әкімінің орынбасары Дэльгадо Карлос сөз сөйлеп, екі ел арасындағы экономикалық және мәдени байланыстарды жандандырып отырған облыс әкімі Н.Нәлібаевқа және Сыр елінің өнерпаздарына алғыс білдірді.
«Бұл ән бұрынғы әннен өзгерек» демекші, Мадридтегі концерт ерекше сипат алды.
Әсіресе, испан аспанын құдіретті әуенге орап алған «Адай» күйі күмбірлегенде бүкіл халық орнынан тұрып кетті.
Сырбойылықтар ақпейіл жұртқа қазақ дастарқанының дәмін ұсынып, наурызкөже таттырды. Өздері де ұмытылмас әсерге бөленді.
Әйгілі Мадридтің әсем жерлерін аралап, атақты Сантяго Бернабеу стадионын көзбен көріп, ескі тарихи орындар мен ғимараттарды тамашалады.
Сырдың ән мен жырын Еуропада білім алып, кәсіп жасап жүрген жастар ерекше қабылдады.
Солардың бірі – қарағандылық Ғани Мұхтарұлы Испанияның Мадрид қаласында IT саласы бойынша кәсіп бастаған дарынды жас.
Қазақ өнерпаздарының сапары туралы естіп-білген ол осы концертке келуі арқылы елді сағынған сезімін байқатты. Қарағандылық бауырларын құшақтарына қысқан қызылордалықтар жүздесуінде оған Мұхтар Ниязовтың үстіндегі шапанын шешіп беруі ең әсерлі сәттің бірі болды.
Испания мен Қазақ елі арасындағы мәдени байланыстардың жолы бұрыннан да ашық.
Өткен жылы ғана Вивейро қаласында Испанияның ең көне және ең беделді фестивальдерінің бірі болып саналатын 44-ші халықаралық фольклорлық фестивалі өтті. Әлемнің түкпір-түкпірінен 250-ден астам өнер ұжымы келді. Осы думанды, тағылымды шараға алғаш рет қазақстандық «Наз» мемлекеттік би театры мен «Қорқыт» этно-фольклорлық ансамблі қатысты.
Испанияда 5 мың Қазақстан азаматы тұрады. Олардан бөлек он бес-жиырма жылдан бері тұратын қазақ отбасылары бар.
Бұл жерде «Испаниядағы қазақ үй» қауымдастығы жұмыс істейді. Бұл қауымдастық осы елде тұратын қазақтардың өз тілін, салтын, тарихи дәстүрін, ұлттық болмысын сақтап қалуына қызмет етеді.
*
Осылайша, Сыр өнерінің Еуропадағы төрт күндік өнер сапары «жылдам хабар алғызған» заманда төрткүл дүние құлағына жетті.
Бұл концертті Берлиннен, Римнен, Лондоннан, Брюссельден өздері келіп, көздерімен көріп, көңіл толқыныстарын алғыспен жаудырып кеткендер қанша.
Біз мұны әлеуметтік желі парақшаларынан байқаймыз. Ел-жұрт өзге халықтың көңілін өсіріп, рухани дем берген Сыр бойы өнерпаздарына дән риза.
Бұл сапарда өнер көрсетіп, қошеметке бөленгендер – ұлттық музыканың ұлы жауһарларын жарқыратып жүрген «Ақмешіт» фольклорлық ансамблінің (жетекшісі – Нұрғиса Нұрбай), Сыр мәдениетінің майталмандары – Руслан Ахметов, Шолпан Бейімбетова, Самал Байсейтова, Ақмарал Ноғайбаева, Марат Сүгірбай, үш дүркін «Алтын домбыра» сыйлығының иегері Мұхтар Ниязов, халықаралық және республикалық конкурстардың лауреаттары – Бағдәулет Қарғабаев, Сымбат Тасбергенова, Мағжан Аманжолов, Ақылбек Табынбаев, Тоқтар Ағыраев, Ақнұр Аманбаева, Сәбит Ділдабаев, Алмас Әлжанов, Заманбек Нысанбаев, Арман Төлеш сынды талантты жерлестеріміз.
Өнер ұжымын алыс сапарға облыс әкімі аппараты басшысының орынбасары Жанмұрат Сейілов, облыстық филормония басшысы Талғат Мақашев және белгілі өнерпаз-ұстаз Әзиза Іздіқұлова бастап барды.
Дүйсенбек АЯШҰЛЫ,
«Сыр бойы»
>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<
