Қазақстандағы кәсіби мерекелер қатарында тамыз айының соңғы жексенбісінде атап өтілетін «Шахтер күні» де бар. Сонау 1947 жылы КСРО Жоғарғы Кеңес Президиумы өкімімен қабылданып, ең алғаш рет 1948 жылы 29 тамызда мерекеленген.
Қазір бұрынғы Кеңес Одағы аумағындағы алты мемлекетте осы кәсіби мереке аталып өтеді. Тәуелсіз Қазақстанда оның қайта бекітілген уақыты – 2003 жыл. Көмір өнеркәсібі жұмысшыларының кәсіби мерекесінің еліміз үшін айрықша маңызы бар.
Біріншіден, біздің елімізде әлемдік көмір қорының 4%-і шоғырланған. Екіншіден, жан басына шаққанда өндірілетін көлем бойынша ТМД елдері арасында үшінші орындамыз. Сонымен қатар, көмір елімізде өндіріліп жатқан электр энергиясының 80%-ін қамтамасыз етуге тікелей үлесін қосып отыр. Қазақстандық шахтерлар жыл сайын 90 млн қатты отын өндіруде. Қазақ көмірі әлемдік экспорттың 3 процентін құрайды. Ол – тек мақтануға тұрарлық стратегиялық қорымыз ғана емес, сондай-ақ электр қуаты көзі, бюджетке төленетін әжептәуір көлемдегі төлем және жұмыс орындарын қамтамасыз етіп отырған байлығымыз.
Қазақстанда 100-ден астам кен орны ашылса, олардың ішінде 40 кен ошағы зерттелген. Негізгі бөлігі Орталық Қазақстанда шоғырланса, Екібастұз, Шұбаркөл, Қарағанды, Майкүбі көмір алаптары өндірістік тұрғыдан игерілген. Геологиялық қор 150-160 млрд тонна шамасында бағаланады. Ғалымдардың айтуынша, ашық әдіспен өндіргенде, Қазақстандағы қор 200 жылға жетеді.
Тарихқа жүгінсек, адамдар көмірді Х ғасырда өндіре бастаған. Ал ХVIII ғасырдан бастап, кәсіп түріне айналған. «Шахтер» деген атаудың өзі немістің sсhacht (‘шахта’) сөзінен алынған. Қазақстанда ХІХ ғасырдың ортасында Қарағанды бассейнін игеру басталды. Біздің ел аумағындағы көмір өндірісі қордың ауқымдылығымен және ашық түрде өндіру мүмкіндігімен ерекшеленеді.
Шахтер мамандығы пайда болған кезеңнен күні бүгінге дейін қауіпті және экстремальді мамандықтардың бірінен саналады. Қазіргі кезде олардың денсаулығы мен өмірін қауіптен қорғайтын көптеген приборлар болса да ауыр мамандық күйінде қалып отыр.
Бұл мамандық иелері туралы кітаптар жазылып, фильмдер түсірілген, әндер бар. Қарағанды мен Екібастұзда «Шахтер» деп аталатын спорт кешендері жұмыс істейді. Осындай атау берілген футбол командасын барлығы біледі. Сол секілді мұндай атаумен аталған Украинада 10, Беларуссияда 1, Чехияда 1 және Ресейде 9 футбол клубы бар.
Осындай қызық та бай тарихы бар, халыққа жылу сыйлайтын, ел қазынасын толтыруға үлесін қосып жатқан қазақстандық көмір өндірушілерді Шахтер күні мерекесімен құттықтаймыз!
>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<
