Қарашаңырақтың қасиеті

82

0

«Наурызнама» тұжырымдамасы бойынша 16 наурыз – Шаңырақ күні. Бұл күні отбасы құндылықтары насихатталады. Сондай-ақ қазақ халқының жас ұрпақты тәрбиелеу мәдениетін көрсете отырып, олардың бойында патриотизм, адамгершілік пен еңбекқорлыққа деген құштарлықты қалыптастыруға үндейді.

Шаңыраққа ерекше ма­ңыз бе­ріп, Шаңырақ күні­нің аталып өтуі бекерден-бекер емес. Себебі мұның ас­та­рын­да бауырмалдық, адамдар­дың бір-біріне деген сү­йіспен­ші­лігі, ең бастысы кейінгі жас­тарды ұлттық рухани құн­ды­лы­ғымызды құр­меттеуге үй­рету секілді үлкен мән жатыр.

Мерекеге орай ұрпаққа үл­гі бол­ған қармақшылық Шам­ша­тов­тар отбасын сөз етпекпіз. Се­рік­бай ата мен Базаш апа 65 жыл бойы бір шаңырақтың астында өмір сүріп, жұбай­лық тіршіліктің барлық сы­­­ақ­тарынан өтіп, бір-біріне де­ген сүйіспеншілік пен құр­метті сақ­тау арқылы нағыз отба­­сы­лық құн­дылықтардың жар­қын мысалын көрсетіп келеді. Бү­­гінде 8 баладан 18 немере, 36 шөбере сүйіп отыр­ған қа­рия­лар ба­лаларына ұдайы бағыт-бағдарын беріп оты­рады. 

Серікбай ата 1936 жылы Қа­рақалпақ АССР, «Тақта­кө­пір» ау­да­нында дүниеге кел­ген. Елге 1939 жылы ата-ана­сымен бірге оралады. Ба­ла­лық, жастық шағы Отан соғысы, одан кейінгі қайта қал­пына келтіру секілді ауырт­палықты, қиын кезең­дермен тұс­па-тұс келеді. 9-10 жасынан бастап еңбекке ара­ла­сып, масақ теру, отақ отау жұмыстарына қатысқан. Жас­тайынан еңбекке араласқан­дық­тан өмір оны ерте есейтеді. Бала болса да арнасы бұзылған Сталин каналын бөгеуге ат­салысқан. Бү­гінгідей уақы­ты­лы мектепке ба­рып, ауқаттану жоқ. Тамақ бірде болса, бірде болмаған. Сабаққа да арасында барып, қалған уақытында егін салып, мал бағып, тылда тізе бүкпей тер төгеді. Осылайша, ау­рушаң әкесі мен анасын асырайды.

Соғыстан кейін де  елдің жағ­дайы түзеле қоймады. Ол кезде де еңбектен алыстамай, елдің да­муы­­на барынша  өз үлесін қосты. Оған бірден-бір дәлел 1964 жылы қазір­гі Т.Көмекбаев ауылы (бұ­рын­ғы «Жаңақала») Ленин совхо­­зы­­нан бөлініп шығады. Сон­да ал­ғаш­қылардың бірі болып ауыл­­­дың қазығын қағады. Ір­гесі енді қаланған ауылда те­мір ұсталығымен айна­лы­сып, ауыл ша­руа­шы­лығына ке­рек құрал­дарды жасап беріп отыр­ған.

– Әкем әлі күнге дейін біз­ге шаруаның жайы, еңбек ету­дің қыр-сырын айтып оты­рады. Өзі еңбекпен өскен­дік­тен, үнемі адал еңбек етуге үн­дейді.  Әрқашан да «адам­ның ала жібін атта­маңдар, өті­рік айтпаңдар, бауырмал бо­лыңдар» деп балаларын бір­лікке шақырып отырады. Әке­міздің ел басына күн туғанда еңбек етіп, елдің алғысын ар­қалауы – біз үшін үлкен мақ­таныш, – дейді баласы Мұса­бек Шамшатов.

Зейнетке шыққан соң ар­дагер 1990-1995 жылдары ауыл­дың әуез мектебінде көп­теген шә­кірт тәрбиелеп, жыраулық сы­ны­бында ұстаз­дық етті. Әлі күнге де­йін Сыр елі сүлейлері мен ақын-жырауларының жыр-қис­са­ла­рын жатқа айтады. Тағы бір айта кететін жайт, қария өңір­дің рухани бай қазы­на­сын дәріптеп қана қоймай ха­лықты имандылық пен адам­гершілікке, бірлікке ұйыт­қан ауыл молдасы болды. Зайы­бы Базаш Шамшатова екеуі 1960 жылы шаңырақ көтеріп, бүгінде елінің  сыйлы, құр­мет­ті қариялары. Олардан тараған ұрпақтары елі­міздің дамуына үлес қосып жүрген, түрлі са­ла мамандары. Осындай қа­рияларымыз  бар да қоғамда от­басылық құндылықтар мен тәр­бие­нің мәйегі, қараша­ңы­рақ­тың қадірі еш жоғалмасы анық.

Ал елімізде арнайы Шаңы­рақ күнін белгілеп, ол күні ұлттық киім киген жастардың неке қию салтанатын өткізу, көпшілікке сыйлы ақсақалдар мен көпбалалы аналардың «Наурыз бата» беруі, 50 жыл отасқан отбасылар арасында «Алтын шаңырақ» және 25 жыл отасқан отбасылар ара­сында «Күміс кереге» атты шара ұйымдастырудың басты діңгегі – ұлттық құндылықтар мен дүниетанымымызды жаң­ғырту, дәстүріміз бен мәде­ниетімізді ұрпақтан-ұрпаққа жеткізу.

Жалпы Наурыз мереке­сі­нің тұжырымдамасы ая­сын­­дағы «Ша­ңырақ күні» жал­­пы­ұлт­тық отба­сы­лық құн­­ды­лықтар мен кір­шіксіз ма­хаб­­бат күніне айналмақ.

Мейрамгүл ДАУЫЛБАЙҚЫЗЫ,

«Сыр бойы»

 


>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<