«Рухани жаңғыру» – тақырыбының өзі тарихымызды қозғап, тереңнен сыр тартатын, салиқалы да салмақты бағдарлама. Бұл бағытта жыл басынан бері әлемнің екінші ұстазы Әбу Насыр әл Фарабидің 1150 жылдығы, Алтын орданың 750 жылдығы және ұлтымыздың ұлы ақыны Абай Құнанбайұлының 175 жылдығына орай жалпы республика көлемінде жоспарлы мәдени-көпшілік шаралар өткізіліп жатқаны белгілі. Айта кетерлігі, елдегі қалыптасып отырған эпидахуалға байланысты карантиндік талаптарды сақтай отырып, жоғарыда аталған шаралар онлайн режимде жүзеге асырылуда.
Облыс әкімдігінің баспасөз орталығында БАҚ өкілдерімен жүздескен облыстық мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасы басшысының орынбасары Нұршат Наурызбаева және «Рухани жаңғыру» орталығының директоры Уәлихан Ибраев аталған бағдарлама аясында атқарылып жатқан жұмыстардан хабардар етті.
– Өздеріңізге белгілі, Абай Құнанбайұлының 175 жылдық мерейтойы Сыр елінде Е.Төлеубайдың «Абай» спектаклімен басталған болатын. Одан кейін облыстағы мәдениет ұйымдарында республикалық ақындар айтысы, жазба ақындар мүшәйрасы, поэзия кештері, кең көлемде кітап көрмелері, сол сияқты, «Абай оқулары» мен Абай әндерін орындаушылардың конкурс-концерттеріне ұласты. Осы шаралардың ішінде шоқтығы биік өнер туындысы – Сыр елінде тұңғыш рет қойылған «Абай» операсы болды. Қойылымға 100-ге жуық өнерпаз қатысып, аймағымыздың мәдениеті мен өнерінің мәртебесін бір биікке шығарды.
Жуырда облыстық филармонияның ұйымдастыруымен өткен «Абай жұлдызы» атты музыка және поэзия кеші де көпшіліктің көңілінен шықты. Сондай-ақ, А.Тоқмағамбетов атындағы мәдениет үйі «Жастар» театрының режиссері О.Нұрмахановтың сахналауымен «Қалың елім, қазағым, қайран жұртым…» атты қойылымының премьерасы өтті. Ұлы ойшыл Абайдың ұлт мүддесі жолындағы толғаныстарын арқау еткен қойылым көрерменге ой саларлық мазмұнды шараның бірі болды. Жалпы ақын мұрасы өнердің барлық жанры бойынша насихатталды – дейді Нұршат Наурызбаева.
Иә, ұлы ақынға арналған мәдени шаралар әлі де жалғасын табады. Айталық, «Абай әлемі» атты облыстық өнер фестивалі мен халық театрларының облыстық байқауы, «Абай жырлары – Сыр мақамдарында» атты жыр фестивалі ұйымдастырылады деп жоспарлануда. Фестивальда өңірімізге белгілі 15 жыршы Абай жырларын Сыр сүлейлерінің мақамдары арқылы халыққа жеткізеді. Өзіндік ерекшелігі бар тың жобаның тыңдарман үшін әсері де бөлек шығар…
Сырдың саңлақ перзенттері – Сәрке Өмірқұлұлының 340 жылдығына, Ақтан Ақайұлының 250 жылдығына арналған жыршы-термешілердің республикалық байқауы және Жаппарберді Тілеубергенұлының 125 жылдығына арналған «Сұлу саздың жүйрігі – Жаппарберді» атты жыршы-жыраулар фестивалі өткізілді. Сондай-ақ, «Qazaqstan» ұлттық арнасының дәстүрлі өнерді дәріптеуге арналған «Күміс көмей» музыкалық телебағдарламасына өңірімізге белгілі жыршы-жыраулар қатысып, бағдарламаның екі шығарылымы біздің Сыр өңірінің жыраулық дәстүріне арналды. Айта кетейік, барлық шаралар онлайн форматында өткендіктен, көрермендер оларды Youtube желісінен арнайы ашылған «Сыр шаңырағы» каналы арқылы тамашалауда.
«Рухани жаңғыру» бағдарламасын іске асыру жөнінде облыста биылға арналған кешенді іс-шаралар жоспары әзірленіп, бекітілген. Бұл жоспар бағдарламаның басым бағыттарын және қоғамдық сананы жаңғыртуға бағытталған түрлі форматтағы 200-ден астам іс-шараны қамтиды. Қазіргі таңда аудан, қала әкімдіктері мен облыстық басқармалар «Рухани жаңғыру» бағдарламасының 6 негізгі бағыты және 17 арнайы жобасы аясында жұмыстар атқаруда.
«Рухани жаңғыру» орталығының басшысы Уәлихан Ибраевтың айтуынша, әлемді алаңдатқан пандемия кезінде елге тынымсыз қызмет еткен дәрігерлердің, полицейлердің, меценаттар мен волонтерлардың жұмысын кеңінен насихаттау әрі қолдау мақсатында «Бүгінгі күннің батырлары» жобасы қолға алынған. Жоба аясында бейнероликтер мен ақпараттық материалдар дайындалып, әлеуметтік желілерде және мерзімді баспа беттерінде үздіксіз жарияланып отыр. Сонымен қатар, «Менің жетістігімнің тарихы» жобасы аясында өз білімімен, еңбегімен жетістікке жеткен танымал тұлғалардың жастармен, волонтерлармен кездесулері ұйымдастырылып, жастарды жігерлендіріп, олардың өмірден өз орындарын табуына жәрдемдесу бағытында «Тұлға» жобасы жүзеге асырылуда.
Сырдың бас қаласының тарихын, маңызды тарихи нысандары мен ескеркіштерінің қадір-қасиетін әрбір перзенттің бойына сіңіру, құпияға толы сырын ашу мақсатында қоғам белсенділерімен және тарихи-өлкетану музейімен бірлесіп «Менің қалам – Қызылорда» атты экскурсиялар ұйымдастырыла бастады. Бүгінде бұл жоба қала тұрғындары тарапынан ерекше қолдауға ие болды. Сол секілді, қала күніне орай «Жырым сенсің, Қызылорда!» атты поэзия апталығы ұйымдастырылып, Сырдан шыққан ақындар туған жерін жырға қосты.
– Жергілікті шағын және орта кәсіп иелерін қолдау, олардың өнімін танымал ету арқылы аймақ брендтерін қалыптастыру мақсатында «Сыр өнімі» жобасы өткізілуде. Бұл орайда «Дәстүр мен ғұрып» және «Үнем – қоғам қуаты» атты жаңа жобалар бойынша біршама жұмыстар қолға алынған. Мысалы, «Дәстүр мен ғұрып» жобасы аясында «Отбасы – ұлт тірегі» атты жас отбасылардың онлайн байқауы ұйымдастырылып, жастар арасында отбасылық құндылықтар дәріптелсе, қолөнер шеберлерінің онлайн шеберлік сағаттарында ұлттық өнердің қыр-сыры насихатталды. Сондай-ақ, әлеуметтік желілерде ұмытылған дәстүрлер, ұлттық тағамдар мен ұлттық киімдер тарихы туралы бейнероликтер мен постерлер жариялануда.
«Үнем – қоғам қуаты» арнайы жобасы аясында Қызылорда қаласы Сайыпназар ахун көшесі тұрғындарының қоршаған ортаны, қаланы және тұрғылықты жерін таза ұстау туралы үндеуі жарияланды. Осыған байланысты ақын Ержеңіс Әбдиевтің қала тұрғындарын көшелерді таза ұстауға шақырған өлең-постері орталықтың әлеуметтік желісінде жарияланып, кейін облыс, республика көлемінде қызу қолдауға ие болғанын айтып өткенміз жөн, – дейді У.Ибраев.
Орталық басшысының айтуынша, «Еңбек – елдің мұраты», «Құқықтық мәдениет», «Білімнің салтанат құруы», «Ұлы даланың ұлы тұлғалары» жобалары бойынша да көптеген шаралар іске асырылған. Оның ішінде Абай Құнанбайұлының 175 жылдығына орай апталық ұйымдастырылып, Абайдың қара сөздері жазылған кітаптар, ақын шығармашылығы жазылған үнтаспалар қоғамдық көліктерде қала тұрғындарына таратылды. Шара көпшіліктің көңілінен шыққан.
Филология ғылымдарының кандидаты С.Қосанов «Қозы Көрпеш – Баян сұлу» жырының Абай нұсқасы» тақырыбында тікелей эфир жүргізіп, көпшілікпен ой бөліссе, орталық жанындағы еріктілер Абай шығармашылығын жырға қосты. Ал облыстық Қазақстан халқы ассамблеясымен бірлесіп ұйымдастырылған «Абай сүйіп ойнаған тоғызқұмалақ» тақырыбындағы түрлі этнос жастары арасындағы шеберлік сағатына ҚР еңбек сіңірген жаттықтырушысы, спорт қайраткері Е.Иманбаев, ҚР еңбегі сіңген спорт шебері, 3 дүркін әлем чемпионы Х.Елеусінов, Халықаралық дәрежедегі спорт шебері Б.Бостандықов қатысты. Бұдан бөлек, «Туған жер» жобасы аясында «Жомарт жүрек» байқауының облыстық кезеңінің жеңімпаздары марапатталды.
Бүгінгі таңда «Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін…» тақырыбында қазақ ұлтының адамгершілік-этикалық болмысы жайлы жас ақындар арасында онлайн мүшәйра өтуде.
Тамшы тас жарады. Сондықтан осындай үлкенді-кішілі шаралардың өзі жас ұрпақтың рухын оятуға ықпал етеріне күмән келтіруге болмас.
>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<