Каратэ-додан Қазақстан чемпионы, 1-ші дан иегері, облыстың балалар мен жасөспірімдер арасындағы аға жаттықтырушысы Әкімжан Нұрғалиевпен шағын әңгіме.
– Қызылордалық жас каратэшілер барған жерінен жүлдесіз қайтпайды, бір халықаралық турнирден кемі 15-20 медаль олжалап оралатындарына үнемі куә боламыз. Бұл – каратэ тілімен айтқанда, сансэйлердің, яғни, жаттықтырушылардың жұмыс нәтижесі.
– Сіз айтып отырған жетістіктер каратэ-доға жете көңіл бөліп отырған облыстық дене шынықтыру және спорт басқармасының қолдауымен тікелей байланысты. Бұған облысымыздағы каратэ спортының негізін салушы, 5-ші дан иегері Тағдыберген Жаналиевтің, 4-дан иегері Рүстем Әбжәмиевтің ерен еңбегін қосыңыз. Аймағымыздан 4 әлем чемпионын, 5 Азия чемпионын, 300-ден аса Қазақстан чемпионын шығарған да солар. Өзіміз де осы кісілердің мектебінен шыққанбыз.
– Біздің облыстық каратэ-до федерациясында қанша шәкірт, қанша ұстаз бар?
– Бүгінде Қызылорданың әртүрлі спорт мектептерінде оқитын 600-ден астам спортшы үздіксіз жаттығумен айналысады, олармен 15 жаттықтырушы жұмыс жасайды.
– Қайсыбір жылы орыс тілді газеттегі әріптесіміз Азия чемпионатынан екі бірдей алтын алып оралған каратэшілеріміз туралы жазған мақаласына «Брюс Ли был бы доволен» деген тақырып қойды. Әрине, кара белбеулі қарадомалақтарымыз осындай мадаққа лайық. Дегенде, әлемдік деңгейге көтерілетін спортшыларымыз бар ма?
– Айтып отырғаныңыз – сол кезде 14-15 жас арасындағы Мөлдір Жаңбырбай мен Нұржан Ақпанбет. Екеуі де – талантты спортшы, екеуі әлем чемпионы. Қазіргі таңда Нұржан жаттықтырушылық жұмысқа ауысты, ал, Мөлдір әлі додаларға қатысып, үлкен жетістіктерге жетіп жүр, одан күтер үмітіміз таудай.
– Әйтсе де, пандемияға қатысты биылғы жылға белгіленген біраз жарыстар кейін қалып жатқан шығар?
– Биыл көктемде Словакия елінде өткен халықаралық турнирге қатысып үлгердік. Менің шәкіртім, Қорқыт ата атындағы университеттің студенті Диас Молдабеков бұл сында қола жүлдеге қол жеткізді.
Әрине, пандемияга байланысты барлық жарыстар мен жиындар тоқтатылып тұр. Тіпті, Токиода өтетін олимпиаданың өзі 2021 жылдың маусым айына шегерілді ғой.
Карантин талаптары баршаға ортақ, сондықтан спортшыларымыз өз жаттығуларын үй жағдайында, сырттан оқшау аулаларда жасайды. Облыстың дене шынықтыру және спорт басқармасының ұйымдастыруымен көптеген жарыстар онлайн жүйесінде өткізіліп жатыр. Қалай болғанда да халықтан қара үзбеуіміз керек. Спорттың бұқаралық сипатына селкеу түсірмеуге тиіспіз. Ең бастысы, жасөспірімдерді отансүйгіштікке, еңбекке, намыс пен батылдыққа баулудың жолын жоғалтқанымыз жоқ.
– Олимпиаданы айтып қалдық. Каратэшілеріміз олимпиадаға бара ала ма?
– Қазіргі таңда 3 дүркін әлем, 3 дүркін Азия чемпионы Мөлдір Жаңбырбай Токио олимпиадасына ұпай жинап, дәрежелі жарыстарда бақ сынап жүр. Бұйыртса, осы қызымызды олимп алауының сапынан көріп қаламыз. Бұл сөз – әлемдік деңгейге қатысты қойған сұрағыңызға да жауап.
– Жалпы, біздің облыс каратэшілерінің еліміз бойынша еншілейтін орны қандай?
– Малайзияның Кота-Кинабалу қаласында каратэ-додан өткен жастар арасындағы Азия чемпионатында жерлесіміз Әсемгүл Ердәулет қола медаль иеленді. Рүстем Қараев жаттықтыратын Әсемгүл сол сында Тайланд спортшысын 2-1 есебімен жеңіп, сары құрлық біріншілігінің үздік үштігіне енді. Ол, сондай-ақ, 2019 жылы Сантьягода өткен әлем чемпионатында да 3-орын алған еді.
Кота-Кинабалуда әлемнің 33 елінен бес жүзге жуық каратэші қатысқан додада 20 спортшы ел намысын қорғады. Чемпионат қорытындысымен жалпы есеп бойынша жапондықтар бірінші, Қазақстан құрамасы екінші орынға ие болды.
Осы нәтижемен өзі бұл спорт түріндегі еліміздің жетістігін ғана емес, облысымыздың да орнын анықтауға болады.
Әсемгүл Ердәулетпен бірге Азия біріншіліктерінен олжа салып жүрген – Диас Молдабеков, Кемелбек Кабланбек, Дауренбек Берманов, Мұхаммедали Маганатұлы секілді спортшыларымыз да жеткілікті. Біздің шәкірттеріміздің арасында 20-дан астам ҚР спорт шебері, 5 халықаралық дәрежедегі спорт шебері бар.
– Жан-жақтылық үшін білікті мамандардан дәріс алатын шығарсыңдар?
– Білім болсын, спорт болсын үнемі ізденіп, біліктілігін шыңдап отырмаса, тоқырап қалатыны шындық. Біз де жаттықтырушыларға арналған семинарға қатысып тұрамыз. Спортшылардың дайындық деңгейін жетілдіру, өзара достық қарым-қатынасты нығайту мақсатында облыстық спорт басқармасы басшылары мен облыстық каратэ-до федерациясы ондай шараларды ұйымдастырып отырады. Мәселен, каратэ-додан ҚР вице-президенті, 7-ші дан иегері, республиканың аға жаттықтырушысы Жасталап Санауовтың 14 сағаттық практикалық сабағына қатыстым. Осы семинарда мен Р.Әбжәмиев, Е.Боханов, Н.Ақпанбет, Р.Қараев, И.Леонид секілді әріптестеріммен бірге арнайы сертификат иелендім.
– Өзіңе және шәкірттеріңе жеңіс тілеймін, Әкімжан. Дені сау, жаны азат жас ұрпақ тәрбиесіне қосып жатқан үлесің еселене берсін.
Сұхбаттасқан
Дүйсенбек АЯШҰЛЫ,
«Сыр бойы»
>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<