Аға буын – кейінгінің үлгісі, жас ұрпақ – олардың айнасы. Абай айтқан «Дүние – үлкен көл, замана – соққан жел, алдыңғы толқын – ағалар, кейінгі толқын – інілер…» деген тәмсілдің мәнін ақылшы ақсақалдар азайған сайын терең түсіне бастайсың. Олардың бай тәжірибесінен, кез келген мәселені шеше алатын көрегендігінен, мінезге бай болмысынан үйренетін, өмірлік ұстанымға айналдыратын өнеге мол еді. Қызылордалық ұстаздар қауымы Батырхан аға Остаевты осындай қасиеттері үшін үлгі тұтатын.
Оны танып-білген, тәлімін көрген азаматтар өзі тер төккен саласына шын жанашыр болғанын айтып отырады. 2011-2015 жылдар аралығында Қызылорда қалалық білім бөліміне басшылық жасаған кезде асыл ағаның ақыл-парасатына, айтқан кеңестеріне жиі жүгіндік. Бала тәрбиесі дейтін ұлы мұрат жолында жарты ғасыр бойы тер төккен адамның айтары мол еді. Айтып қана қоймайтын, бастамалардың басы-қасында өзі жүретін.
Білім беру саласында уақытпен үндесу талабынан шығу үшін жауапкершілік жүгін арқалай алатын адамдар айрықша бағаланады. Жалпы аға ұрпақ өкілдерінің қай-қайсысының да бойына сіңген осы бір қасиетті, яғни жауапкершілікке мығымдық пен уәдеге беріктікті барлығымыз үйренуге тырыстық. Байқап отырсам, Батырхан аға бүкіл ғұмырында туған топырағы, өскелең ұрпақ игілігін көретін көп іс тындырыпты. Атын шығарып, атақ алу үшін емес, орайы келмей тұрған жұмысқа бейжай қарай алмайтындықтан.
Батырхан аға Қызылорданың іргесіндегі Ж.Маханбетов атындағы ауылда дүние есігін ашты. Әкесі, ауылдың абыз ақсақалы Остайдың ұйымдастыруымен 3-4 шаруашылық біріктіріліп, Киров атындағы совхоз – бүгінгі Ж.Маханбетов ауылы бой көтеріпті. Өзі бас болып, ел-халықтың еңсесін тіктеуге бар күш-жігерін жұмсайды. Сұрапыл соғыстан кейінгі ел енді-енді есін жиып, еңсесін тіктеп келе жатқан жылдар. Буыны бекіп, бұғанасы қатаймаған балалардың да өз міндеттері бар. Үлкендерге болысып, тұрмыс тауқыметін жеңілдету керек. Батырхан аға да бауырлары, замандастары сияқты еңбекпен жетілді.
Қызылорда қаласындағы №1 Мамыр мектебінен орта білім алған соң алдына асқаралы мақсат қойды. Қызылордадағы Н.В.Гоголь атындағы педагогика институтының физика-математика факультетін бітіріп, 1960 жылы ұстаздық жолына түсті. Ұстаздықты таңдап, ұрпақ тәрбиесіне үн қосуға ниет білдірген әр талапкердің бойында табандылық пен жаңашылдыққа ұмтылыс болса, шәкірт шырағы жанбақ.
Туған жердегі №143 орта мектепте еңбек жолын бастады. Жастығына қарамастан, өз ісінің ұңғыл-шұңғылын білуге ұмтылды. 1969-1971 жылдары осы мектептің тәрбие, оқу ісі жөніндегі орынбасары қызметін атқарды. Ал 1971 жылдан 2003 жылға дейін мектеп директоры болды.
Жаңашыл, ізденімпаз басшы көрнекіліктерді картотекаға түсіру, әр пәнді сынып журналының бір бетіне жазу, мектеп басқарудың пәндік салалық жүйесі сияқты ондаған жаңалық енгізді. Ұсыныстары мен бастамалары әріптестері тарапынан қабылданып, қолдау тапты. Бүкілодақтық педагогикалық оқуға облыс мектеп директорларының атынан қатыстып қайтты.
Ол көргені мен түйгені мол адам ретінде ізінде мол мұра қалдырды. «Мектеп – білім ордасы», «Елу жылда ел жаңа», «Мектеп басқарудың пәндік салалық жүйесі», «Шағын комплектілі мектептерде гимназия, лицей топтарын ұйымдастыру жолдары», «Қармақшы шежіресі», «Ойлар көмбесі» атты кітаптарында жарты ғасырлық тәжірибесін бөлісіп, ой-толғамдарын ортаға салған.
– «Ел болам десең, бесігіңді түзе!» дейтін болсақ, біздің тербетіп отырған бесігіміз – мектебіміз. Мектеп – білім тірегі болса, ұстаз – оның жүрегі. Ендеше, біздің жүрегіміз ұрпақтардың келешегі кемелденсе екен деп соғуы керек, – деген ойын үнемі айтып отыратын.
Б.Остаев ұйымдастырушылық қабілетінің, біліктілігінің арқасында №143 мектепті Сыр өңіріндегі алдыңғы қатарлы білім ошағына айналдырды. Мектеп бірнеше жыл бойы үздіктер көшін бастап, мұндағы қолданылатын іс-тәжірибе ҚР Білім министрлігінің қолдауымен республика аумағына таратылды. Ізденімпаз, талапшыл басшы 1982 жылы Ереванда өткен Бүкілодақтық педагогикалық оқудың дипломанты атанды. ҚР Білім беру ісінің үздігі, Қызылорда облысының құрметті қызметкері. «Жыл директоры-92» байқауының жүлдесін иеленуі білім саласындағы өлшеусіз еңбегінің жемісі болса керек. Ұлағатты ұстаз өзі еңбек еткен саласын өркендетуге, облыстың қоғамдық өміріне қосқан үлесі үшін бірнеше марапаттарды иеленді. Бірақ мұғалім үшін шәкіртінің шыңға шыққанын, таңдаған саласының үздігі болғанын көргеннен асқан марапат жоқ. Ол Б.Момынбаев, Ә.Тоқтамысов, Б.Қаратаев, Н.Байқадамов, А.Баймолдаева, Қ.Адыранов, А.Әбуова, Р.Үсенбаева, Қ.Ерімбетова, А.Айтбаева, А.Остаева сияқты №143 мектептің түлектерін мақтаныш тұтатын.
Мектепке басшылық жасаған жылдары мұғалімдер Баттал Жүсіпбеков бүкілодақтық, Қадыр Әмзеев пен Мырзахан Жәкенов республикалық педагогикалық оқуларға қатысып, басқа да ұстаздар облыстық мұғалімдер сайысында көш басына шықты. Бірнеше мұғалім Кеңес Одағы мен Қазақстан Республикасының «Білім беру ісінің үздігі» белгілеріне ие болды.
Еңбек демалысына шыққан соң да мектеп пен ауыл тарихына, келбетіне қатысты мәселелерге үн қосып отыратын. Ауылдағы «Тағзым» алаңының тозып кеткен күйі ауыл азаматтарының атына сын болатынын айтып, жұртшылықтың басын қосты. Ауылдастары алаңды Жеңістің 70 жылдығында ашып, ерлік даңқын дәріптеді. Сондай-ақ үш деңгейлі спорт алаңының салынуы, ауыл саябағының жасыл желекке бөленуі ұстаздың бастамасымен жасалды.
Ол өзі қызмет еткен білім ошағында мектеп музейінің негізін қалады. Барлық жәдігерлерді тірнектеп жинап, тап-тұйнақтай етіп қаттап, құжаттады. Бұл музейден өлкетануға қатысты сол мағлұғатқа қанығуға әбден болады. Сондай-ақ Батырхан аға ауылдағы «Әлі Арыстан» мешітінің салынуына да сүбелі үлесін қосты.
Остаевтар әулетінен қырық жеті педагог шыққан. Олардың арасында ғылым кандидаттары да, академик те бар. Батырхан аға ауыл анасына айналған Қанбибіш Момынбаева апамыз екеуі өмірге бес ұл, бес қыз әкелді. Перзенттері педагогтықтан басқа да сан алуан салаларда, яғни құқық қорғау, құрылыс, халыққа қызмет көрсету салаларында еңбек етеді.
«Ұлтымыздың рухани тамырынан нәр алған, елі мен туған топырағын, ұлт құндылықтары мен ата-баба дәстүрін қадір тұтып, құрметтей алатын ұрпақ тәрбиелеу – біздің ең басты мақсатымыз» деген әке өсиеті ұрпақтарына бағдаршам секілді.
Әке мен ана жаққан шырақ, берген тәрбие бала өміріне өмір бақи жарығын түсіріп тұрады. Сол тәлім ұрпақ бойына сіңсе, сабақтастықтың үзілмегені. Оған ұстаз берген өнегенің өрнегі қосылса, өмірдің сан тарау соқпақтарында адам адаспай жол табады. Батырхан аға балаларына да, шәкірттеріне де бағыт сілтеген темірқазық тұлға болатын. Сондықтан оның есімі ұмытылмайды, ұлағаты өшпейді.
Марат АРАЛБАЕВ,
«Сыр медиа» ЖШС
бас директорының
бірінші орынбасары
>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<