«Бұл жасқа келгенше жақсы өткіздік пе, жаман өткіздік пе, әйтеуір бірталай өмірімізді өткіздік…» деп терең ойға шомады дана Абайдың өзі… Ал біз қалай өткіздік?.. Бұл сауал ер жасын еңсерген кез келген есі түзу адамды ұйқысынан айырары анық. Сол қатарда мен де бармын-ау деймін. Себебі, 60 деген бөлек асу көп толғандырып жүр.
Әрине, махаббатқа бөленіп өскен бала дәуренім, жас қайыңдарша жайқалып өткен жастық шақ, келін орамал тағып, ұрпақ жалғастырған аналығым, есепсіз қажыр-қайрат жұмсаған еңбек жылдары, балаларымнан көрген ең алғашқы қызық, бәрі-бәрі – қолмен салған суреттей бір аяулы ғұмыр ғой, соның ішіндегі қайталанбайтын мезет – аманат арқалаған 10 жылым шығар. Ол 10 жыл – қабырғасының қазығы енді қағылған сол күннен бастау алып, бүгінмен түйінделіп тұрған «Атамекен» отбасы үлгісіндегі балалар ауылының 10 жылы еді.
Оңай болған жоқ, бірақ, еңсердік! Дүниеде не жаман? Ажырау жаман… Дүниеде не ауыр? Тағдырдың тәлкегінен азап тартқан адамды жұбату ауыр… Дүниеде не қиын? «Алты ағаң қосылып әке, жеті жеңгең қосылып шеше бола алмайды» дейтін тура сөзі бар халықтың баласына әке орынына әке, шеше орынына шеше болу… Біз сондай аманат арқаладық. Бәрі дәл кешегідей көз алдымда. Сол кездегі облыс әкімі Қ.Көшербаев бастап, сол кездегі қала әкімі Н.Нәлібаев жұмысқа жетекшілік етіп, қаланың ең сәулетті аумағынан жер бөліп, оның құрылысының мінсіз болуына көп уақытын арнап, нық, нақ талаптар қойып, шаңырағының көтерілгені, сол кездегі облыс әкімінің орынбасары А.Әлназарова идеологиялық бағыт-бағдарын бекітіп, жұмысқа кіріскені, дәуіріміздің дана да, дара перзенті, заңғар жазушысы, мемлекет және қоғам қайраткері Ә.Кекілбайұлы отбасы үлгісіндегі балалар ауылына өз аяғымен келіп, әр үйге ат қойғаны, бәрі-бәрі… Жалпы, бұл ауылдың қабырғасына бір кірпіш қалағанның еңбегі бар, себебі, бұл – Құдай үйген төбе ғой.
10 жыл жай өткен жоқ. Бәрі қызық пен шыжыққа толы. Жүздеген баланың тағдырына араластық. Тәні сау болғанымен жаны дертті, есі түзу болғанымен, жүрегі жаралы небір баланы қабылдадық. Оны қатарға қосу, үйіне үйрету, ертеңіне сендіру, басқа балаларға бауыр етуден бір үй салып, оны қайта бұзу жеңіл шығар… Жәутеңдеген жанар, бұйығы мінез, сағымға еліткен сана, белгісіз біреуді күткен бала аңсары. Бәрі бір бойымызда тулаған екі адамның қанындай ойнақшығанда, кең ауылдан жан дамылдатар бұрыш таппай қалушы ек. Өмір деген ұлы мектеп бәріне үйретеді екен ғой. Мұндайға да үйрендік. Кейін барлық балаға Құдай жіберген қонақ деп қарайтын қажыр-қайратқа қол жетті. Уақыт пен отбасыға балама жоқ деп ойлаушы ем. Құдай өзі қарасты. Уақытқа үстемдік ете алмағанымызбен, ауылдың негізгі талабына сай отбасылық дәстүр-таным қалыптастыра алдық.
Мемлекет жетістігінің негізгі көрсеткіші – қорқынышсыз, уайымсыз, таршылықсыз өскен бақытты бала. Баладан баланың айырмасы жоқ. Ал тағдырлы балалар – елдің ең нәзік тұсы, ең жанды жері. Біздер маңдайына жазғанды қайыспай көтеріп жүрген қайсар балалардың барша балаға тән бал дәмді сезінуі үшін тынымсыз еңбек еттік. Әлі де солай. «Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілесің» деген дана халқымыздың дәл тәмсілін қағида тұтып, балаларымызға отбасы жылуын, қоғам мейірімін, ұлтымыздың төл тәрбиесін қал-қадірімізше сіңіруді өзімізге мақсат еттік.
Мойнымызға алғанымыз жеңіл жүк емес. Тым ауыр жауапкершілік арқаладық деп өзімізді өзіміз мұқатудан да аулақпыз. Себебі, ел Президентінен бастап, аймақ басшысының, министрлік пен білім басқармасының, қоғам жанашырлары мен мейірімді жандардың ерекше назарының арқасында көп өткелден жеңіл өтіп келеміз. Сол жан-жақты қолдаудың бәрін әр күн, әр сәт сайын балаларымыздың санасына сіңіруді дағдыға айналдырдық. Міне, осылардың арқасында!
Ал енді, осы 10 жылдағы тіршілікті тізбектесем, «Атамекен» балалар ауылы өз жұмысын 2015 жылдың 1 маусымында бастаған болатын.
Алғаш жұмысымызды бастағалы бері 92 түлек түлеп ұшты. Оның барлығы дерлік кәсіби маманданды, мамандықтарын өздері таңдап, болашақтарына бағыт алды. Мемлекеттік бағдарламамен 48 ұл-қызым үйлі болды. Осы балалардың арқасында Қазақстанның 25 жас отбасының неке қиғанына куәгер болып, 25 рет қазақылықтың жолымен құдалыққа бардым.
«Қандай тағдыр кешпесін, ең әуелі мейірім мен ізгілікті ту ету – адамзаттың ең асыл қасиеті» деп берілген тәрбие мен ұлт ретіндегі ерекшеліктерімізді бала бойына сіңіре алғанымыздың бір дәлелі – қазіргі таңда үлкен өмірге қадам басқан түлектеріміздің көпшілігі кезінде ара үзіп қалған ата-аналарын тауып, қолдарына алып, отбасы үлгісіндегі балалар ауылында түйіп өскен ең ізгі жолды жалғап отырғандығы. Бұл біздің үлкен жетістігіміз.
«Атамекен» балалар ауылында үздіксіз жүргізілетін жұмыстың бірі һәм негізгісі – тәрбиеленушілерді отбасына орналастыру. 2015-2024 жылдары 43 бала отбасын тапты. Оның 9-ы өз отбасына қайта оралды, патронаттық тәрбиеге 16 бала, қорғаншы болып белгіленген ата-анаға сеніп 18 бала тапсырылды. Бұл да мен үшін үлкен қуаныш, себебі, кім-кімге де өз отбасында болу, өз отбасын табу бір бақыт емес пе?
«Біртұтас тәрбие» бағдарламасына сәйкес жалпыадамзаттық және ұлттық құндылықтар негізінде саналы азамат тәрбиелеу, тәрбие парадигмасын тәуелсіздік, Отаншылдық, бірлік пен ынтымақ, әділдік пен жауапкершілік, заң мен тәртіп, еңбекқорлық пен кәсіби біліктілік, жасампаздық пен жаңашылдық құзыреттіліктері арқылы жаңартуды басты мақсатымыз еттік. Ауылымызда «Оқуға құштар ауыл», «Еңбек – менің мұратым», «Сиқырлы театр», «Жастар парламенті», «Дебат қозғалысы» жобалары жұмыс жасайды. Ғылыми ізденістерінің арқасында балаларымыз ҚР Білім және ғылым министрлігінің Республикалық «SAMGAU» жобасына «Жылыжайдан өнім алу» жұмысымен қатысып, грант жеңіп алды. Сонымен бірге, «Qoldau» қоғамдық бірлестігінің «Birgemiz: Sabaqtastyq» жобасы аясында бірнеше шағын грант ұтып алды.
Әр бала 2 түрлі үйірмемен қамтылуы қағидаты бойынша ауылымыздың «Шығармашылық үйіндегі» 17 түрлі үйірмеден бөлек, тәрбиеленушілер өз білім беру ұйымдарындағы сыныптан тыс қосымша үйірмелер мен спорттық секцияларға, өнер мектептеріне қатысып, жақсы нәтижелер көрсетіп келеді.
Айта кететін болсақ, соңғы 3 жылда тәрбиеленушілер өз білімдері, еңбектерімен мемлекеттік білім гранттарын жеңіп алып, қазіргі таңда жоғары оқу орындарының студенті ретінде білім алуы. Сонымен қатар 6-сыныптан кейін балаларымыз «Білім-инновация» лицейі мен «Дарын» мамандандырылған мектеп-лицейіне оқуға түсуде.
Балаларымның қиялының шеңбері шексіз. Бәлкім соның арқасында да шығар, армандары шынға айналып, Ресей, Қырғызстан, Өзбекстан, Түркия, Польша, т.б. мемлекеттерге барып, көк туымызды желбіретіп қайтты.
Үлкен еңбек, қажыр-қайрат пен табандылықты талап ететін додаларда балаларымыздың жеңістері бұдан да көбейе түседі деген үмітіміз бар. Себебі, менің әріптестерім – нағыз еңбек адамдары. Президентіміз Қасым-Жомарт Кемелұлы 2025 жылды «Жұмысшы мамандықтар жылы» деп атап, нағыз еңбек адамдарына қоғамдық құрмет көрсетуді мұрат етті ғой. Түн ұйқысын төрт бөліп, жабырқаған баланың жанына жалау болып, қалжыраған балаға демеу болып, олардың күлкісінен бақыт тауып, тағдырын арнаған әр маман нағыз еңбеккер емес пе?
Баршамыздың алдымызда тұрған үлкен міндет пен жауапкершілік – жаһанданудың жаңаша кезеңінде ұлттық құндылықтарды сақтай отырып, ұлт ұстынын кескіндейтін келешек иелерін тәрбиелеу, қанаттандыру.
Жұмыла көтерген жүк қашан да жеңіл. Осы жолда бейқамдық танытпай, біздерге ерекше күш-қуат, қолдау сыйлаған қанша адам бар, бәріне алғысымыз шексіз!
Алғашқы мерейтойымыздың қарсаңында тағылымға толы талай шараны өткізуді жоспарлап отырмыз. Бәрі жайдан-жай емес, ұлағатты жылдардың таңбасын дер шағында қалдыру, балалардың алтын ұясына деген құрметін арттыру, халықтың жанарына жас толтырып, жүрегін елжірететін жеткіншектеріміздің өмірімен таныстырып, көңілдерін бір демдеу. Осынау игі шаралар қарсаңында «Атамекен» балалар ауылына қатысы бар барша замандас-қоғамдастарымды мерейлі датамен құттықтаймын!
Бақытты балалық шақ – ертеңгі қуатты Қазақстан! Қуатымыз әлсіремесін! Жаңа онжылдықтың есігін ашып, үлкен армандарға қанат қомдап тұрған «Атамекен» балалар ауылына сәттілік серік болсын!
Лиза СКАКОВА,
«Атамекен» отбасы үлгісіндегі балалар ауылының директоры,
«Ерен еңбегі үшін» медалінің иегері
>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<
