(Меруерт Нағыметқызы жайлы сыр)
Қай елде, қай қоғамда болмасын шын мәніндегі зиялы қауым өкілдері – білім мен ғылымның, тәрбие мен тағылымның тізгінін ұстаған ұстаздар қауымы. Сондай асыл азаматтардың бірі – тарихшы-ғалым, ұлағатты ұстаз, қоғам қайраткері Аңсатова Меруерт Нағыметқызы еді.
Ол 1951 жылы Қызылорда облысы Арал ауданына қарасты «Аралсульфат» қыстағында дүниеге келген. Ата-анадан алған тектілік пен туған жерден дарыған табандылық оны өмірдің қай саласында да биіктен көрінуге жетеледі. Орта мектепті бітіріп, бірден 1967 жылы Алматыдағы Абай атындағы Қазақ педагогикалық институтының тарих факультетіне оқуға түсіп, оны үздік дипломмен 1971 жылы аяқтауы оның өмір бойы ізденісі мен талпынысының бастауы болды.
Меруерт Нағыметқызы үшін ұстаздық жай ғана кәсіп емес, бұл жүрек қалауымен таңдалған өмір жолы еді. Ол алғаш еңбек жолын Аралдағы Т.Шевченко атындағы орта мектепте мұғалім болып бастағанымен, көп ұзамай ғылымға бет бұрып, 1973 жылы Абай атындағы педагогикалық институттың аспирантурасына оқуға түсті.
1976 жылдан бастап 2022 жылға дейін Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінде үздіксіз еңбек етіп келді, жарты ғасырлық ғұмырын білім мен ғылымға арнады. Бірнеше буын ұстаздардың, ғалымдардың, зерттеушілердің қалыптасуына ықпал еткен нағыз зиялы ұстаз атанды.
Ғылыми жұмыспен жүйелі айналысып, 1979 жылы кандидаттық диссертациясын қорғап, тарих ғылымдарының кандидаты атанған. Оның ғылыми зерттеуінің тақырыбы «Қазақстан коммунистік партиясының ұлт саясатын жүзеге асырудағы қызметі» – еліміздің күрделі тарихи кезеңдерін ғылыми тұрғыда түсінуге зор үлес қосқан еңбек.
Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінде жарты ғасырға жуық уақыт абыроймен еңбек еткен Меруерт Нағыметқызы еліміздің білім беру саласындағы көрнекті тұлғалардың бірі болды. Бұл білім саласындағы реформалар мен жаңашыл бағыттардың бел ортасында жүріп, талай шәкірт пен жас маманның жолын ашқанын көрсетеді. Жоғары оқу орнындағы еңбек жолын қатардағы оқытушыдан бастаған ол уақыт өте келе кафедра меңгерушісі, «Қабілет» элитарлық мектеп-гимназияның директоры, музыка-педагогикалық факультеттің деканы қызметтерін атқарып, соңғы жылдары Қазақстан тарихы кафедрасының профессоры ретінде табысты еңбек етті.
Ұстаздық жолында өз ісіне шексіз адалдықпен қарап, жоғары кәсіби біліктілігімен, терең білімділігімен, жаңашыл ойлау қабілетімен ерекшеленді. Ол тек білім беруші ғана емес, сондай-ақ болашақ мамандарды тәрбиелеген дана тәлімгер, рухани жетекші бола білді. Жас ұрпақтың бойына ұлттық құндылықтар мен парасаттылықты сіңіріп, білім мен тәрбие жолында аянбай еңбек етті.
Меруерт Нағыметқызының адами болмысы – мейірімділік, әділеттілік, жауапкершілік және талапшылдық секілді қасиеттердің үйлесімі. Оның педагогикалық және шешендік шеберлігі әріптестері мен шәкірттерінің зор құрметіне бөленіп, көпке үлгі болды. Жас оқытушыларға, студенттер мен магистранттар үшін шынайы бағыт беруші, өмірлік ұстаз болды.
Бүгінде оның есімі сан мыңдаған түлектің жүрегінде сақталған, ғылым мен білімге сіңірген өлшеусіз еңбегі ел есінде.
Ғалымның қаламынан 120-дан астам ғылыми мақала мен 20-ға жуық әдістемелік құрал туған. Оның «Сыр өңірі тарихы», «Қызылорда» энциклопедиялық кітабы, «Қазақ этнопедагогикасындағы отбасы тәрбиесі» сынды шығармалары – зерттеушілерге бағыт-бағдар боларлық еңбектер.
Ұзақ жылдар бойы түрлі жауапты лауазымдарды атқарған Меруерт Нағыметқызы нағыз көшбасшы еді. Әр кезеңде де жаңашыл идеяларымен ерекшеленіп, тың бастамаларға мұрындық бола білді.
Қоғамдық өмірдің де бел ортасында жүріп әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі облыстық комиссияның алғашқы мүшесі ретінде өзекті мәселелерге үн қосып, нақты істермен айналысты. «Ақ босаға» қоғамдық бірлестігінің төрайымы ретінде жұмыссыз әйелдер мен ерекше қажеттіліктері бар балаларға арналған жобаларды жүзеге асырды.
Оның жетекшілігімен БҰҰ, АҚШ елшілігі мен ҚР Үкіметі тарапынан қаржыландырылған бірнеше әлеуметтік жоба жүзеге асып, нақты нәтижесін берді. Бұл жобалардың бәрі қоғамның әлсіз топтарына демеу, болашаққа жол ашу еді.
Көпжылдық еңбегі үшін Меруерт Нағыметқызы «Қазақстан Республикасының білім беру ісінің үздігі» атағына, «Ы.Алтынсарин» төсбелгісіне, Президенттің Алғыс хаттарына, Құрмет грамоталарына және мерекелік медальдарға ие болды. Ал 2019 жылы «Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру саласының үздік педагогі» атанды.
Ол ғылым мен қоғамға ғана емес, отбасына да тірек бола білген ана. Ұлы Әділет, келіні Индира, немерелері Арнұр мен Әлихан – ұстаз рухының жалғасы.
«Ұстаздық еткен жалықпас, үйретуден балаға» деген дана сөз Меруерт Нағыметқызына арналғандай. Біз мұндай тұлғаларды ардақтап, кейінгі ұрпаққа өнеге етуге тиіспіз.
Ұлттың рухани байлығына қызмет еткен, білім мен тәрбиені ұштастыра білген қайраткер тұлғаның өнегелі өмір жолы – ұстаздық кәсіпті биікке көтерген адалдықтың, табандылықтың және ұлтқа қызмет етудің айқын көрінісі.
Минсара ҚАРАМАНОВА,
тарих ғылымдарының кандидаты, доцент
