Мемлекеттік қызмет көрсетудің сапасын арттыру, халыққа қызмет көрсету саласының деңгейін көтеру мақсатында осыдан 20 жыл бұрын елімізде жаңа жүйе – халыққа қызмет көрсету орталықтары құрылды. Мемлекеттің даму сатысы жоғарылаған сайын халықтың сұранысы да арта түсетіні сөзсіз. Ал бұл бұрын бір анықтама алу үшін бітпейтін кезек пен әртүрлі кабинеттер арасында жүріп, алтын уақытын сарп ететін халық үшін қажетті құжаттарды «бір терезе» арқылы алуға мүмкіндік берді.
Қызылорда облысында мұндай орталық 2006 жылдың 20 желтоқсанында жұмысын бастады. Ол кезде небәрі 15 адам еңбек етіп, келушілерге 25-тен астам қызмет түрін көрсететін. 2014 жылдың соңына қарай мамандандырылған ХҚКО ашылып, онда көлік құралдарын тіркеу, жүргізуші куәлігін рәсімдеу, көлікті есептен шығару сияқты қызметтер жылдам әрі сапалы түрде жүзеге асырыла бастады.
– Уақыттың алға жылжуымен бірге мемлекеттік қызмет көрсету форматы да жаңарады. 2018 жылы «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы құрылып, зейнетақы төлеу, жылжымайтын мүлік және жер кадастры қызметтері орталықпен бір жүйеге біріктірілді. Осылайша азаматтарға көптеген қызмет түрі бір жерден кешенді түрде көрсетілетін болды.
Өңірімізде республикада теңдесі жоқ «Жасыл дәліз» жобасы енгізілді. Бұл – мүгедектігі бар жандар, зейнеткерлер, ардагерлер, көпбалалы аналар және кәсіпкерлер үшін кедергісіз, кезексіз қызмет алудың үлгісі ғана емес, сонымен қатар мемлекеттік ілтипаттың нышаны.
Мемлекеттік қызметтің қолжетімділігін арттыруға арналған тағы бір маңызды құрал – 1414 нөмірлі бірыңғай байланыс орталығы. Аймағымызда аталған орталық 2021 жылы өз жұмысын бастады. Бүгінде байланыс орталығындағы 100-ден астам оператор тұрғындарға кеңес, қызмет түрлері туралы ақпарат беріп отыр, – деді «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы Қызылорда облыстық филиалының директоры Аида Әбибуллаева.
Артта қалған 20 жылда тағы қандай тірлік атқарылғанына көз жүгіртсек, орталықтардың цифрландыру жүйесін тиімді түрде қолданысқа енгізіп, сапалы әрі жылдам қызмет көрсетуге көшкенін анық көреміз. Сөзіміз дәлелді болсын, 2021 жылы желтоқсан айында Қызылорда қаласында электронды үкімет порталын қолдануға машықтандыратын жаңа кеңістік – Цифрлы ХҚКО есігін айқара ашты. Онда азаматтардың өздігінен қызмет алуына, цифрлық сауатын арттыруға жағдай жасалған. Жаңа цифрлық кеңсе – Сыр жұртшылығының өмір сапасын арттыруға, мемлекеттік қызметтерді ашық әрі тиімді ұсынуға бағытталған нақты қадам екені рас.
– Мемлекеттік қызметтің азаматтарға бағытталғанын айшықтайтын тағы бір ерекше бастама – «Отбасы орталығы» ғимараты. Облыс әкімі Нұрлыбек Машбекұлының бастамасымен 2024 жылы халық игілігіне тапсырылған бұл ғимаратта бүгінде неке қию, сәбидің туу, зейнетке шығу, жеке куәлік алу секілді құжаттар иелеріне салтанатты түрде табысталып жүр. Бұл мемлекеттік қызметтің өмірдің ең қымбат сәттерімен де тығыз байланысты екенін көрсетеді. Бүгінде Қызылордада республика бойынша алғашқылардың бірі болып «Супер ХҚКО» жобасы іске асырылып жатыр. Мұнда 15 мемлекеттік мекеме бір орталықта шоғырланған. Тұрғындар осылайша уақытын үнемдей, тиімді әрі сапалы қызметке қол жеткізе алады. Осы жылдар ішінде халыққа қызмет көрсету орталықтары қарапайым құжат рәсімдейтін орыннан адамның бүкіл өмірін жеңілдететін құрылымға айналды. Әрбір қызмет сапаға, сенімге және адамға құрметке негізделген, – деді облыстық филиал басшысы.
Бүгінде 1000-нан астам мемлекеттік қызмет түрі мемлекеттік реестр арқылы жүргізіледі. Соның 95 пайызын онлайн форматта алуға болатыны қағазға негізделген бюрократиядан цифрландыруға көшудің басты серпіліс екенін көрсетеді. Халыққа қызмет көрсету орталықтарының құрылуы, электронды үкімет порталының іске қосылуы және қызмет көрсету регламенттерінің енгізілуі осы саланың іргетасын қалаған маңызды қадамдар деп айта аламыз. Онлайн қызметтердің кеңінен қолданысқа енуі және азаматқа бағдарланған шешімдердің артуы сияқты өзгерістер мемлекеттік органдар мен халық арасындағы өзара байланысты мейлінше жеңілдетті.
– Биыл Сыр өңіріндегі халыққа қызмет көрсету орталықтарының құрылғанына 20 жыл толып отыр. Бұл – халқымыздың мемлекеттік қызметтерге қолжетімділігін арттыру, ашықтық пен əділдік қағидаттарын өмірге енгізу жолындағы елеулі белес. Жүйе құрылған сəттен бастап ел игілігіне қызмет етіп келеді. Тəуелсіздікпен бірге қалыптасқан бұл құрылымның басты миссиясы – халыққа сапалы, жедел əрі тиімді қызмет көрсету. Қызылорда облысында 2006 жылы алғашқы орталықтың ашылуы өңірдің əлеуметтік-инновациялық дамуына тың серпін берген тарихи оқиға болды. Бүгінде біздің орталықтар заманауи технологияларды, цифрлық шешімдерді, «бір терезе» қағидатын тиімді қолдана отырып, халықтың сеніміне ие болған құрылымға айналды. Əр қызметкердің ең басты ұстанымы – адамға құрмет пен сапалы қызмет көрсету, – деді филиал директоры.
Тағы бір мақтанатын тұсымыз, ұлттық нақыштағы, қазақ зиялыларының нақыл сөздерімен көмкерілген, қазақы болмысты айшықтайтын бірегей орталық тек Қызылордада бар. Ұлттық бояуы қанық, дәстүр мен осы заманның үйлесімін тапқан бұл орталықта қазақылықтың рухын сезіне аласыз.
Бұл жай ғана статистика емес
Қызылорда облысында халыққа қызмет көрсету орталығы құрылып, қалыптасқаннан бері тұрғындарға 13 млн-нан астам мемлекеттік қызмет көрсетілді. Бұл туралы «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы филиалының баспасөз қызметі хабарлады.
Бұл жай ғана статистика емес. Оның артында сапалы, жылдам әрі қолжетімді қызмет алған адамдардың көңілді күйі тұр. ХҚКО өзінің жүріп өткен 20 жылында «бір терезеден» цифрлы қызметке дейінгі бүкіл сатыны еңсерді. Бүгінде әрбір қызылордалық сарыла кезек күтіп, уақыт жоғалтпай-ақ анықтама немесе кеңес ала алады. Мұның бәрі мемлекеттік қызметтерді дамыту мен жаңғырту бағытындағы жұмыстардың нәтижесі екені айтпаса да түсінікті. Ал қыруар тірлік тәжірибелі әрі шыңдалған команданың арқасында бітіп жатыр.
Индира Мыханова мемлекеттік қызмет көрсету саласында 18 жылдан бері тер төгіп келеді. Орталықтың қалыптасу кезеңі, қалай аяққа тұрып, жаңа технологияға қарай жылжығаны – бәрі оның кешегідей көз алдында. Мерейтой аясында кейіпкеріміз ұзақ жылғы еңбегі еленіп, марапат биігінен көрінді.
– Мен орталық құрылғаннан бері еңбек етіп жүрмін. Алғашқы кезде жұмыстың бәрін қолмен атқаратынбыз. Бланкі толтырып, құжаттарды жазып, ұзын-сонар кезектегі адамдарға үздіксіз қызмет көрсететінбіз. Ал бүгінде барлығы цифрландырылды. Қызметтердің басым бөлігін халық онлайн ала алады, оған небәрі санаулы минут кетеді. Бұл – алға қарай қарыштап дамудың айқын көрінісі, – деді Индира Мыханова.
Расында, жаңа технологиялар, «Супер ЦОН» жобасы, электронды кезек, цифрлы терминалдар, онлайн консультация секілді өзгерістер адамдардың өмірін жеңілдетті.
Мобильді қосымша – тиімді мүмкіндік
Мемлекеттік қызметтерді цифрландыру үдерісі аясында «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы «ЦОН» мобильді қосымшасына жаңа мүмкіндік қосты. Енді азаматтар мемлекеттік қызметке берген өтінімдерінің мәртебесін нақты уақыт режимінде көре алады.
Өтінім мәртебесін көру үшін қолданушы қосымшадағы «ХҚКО қызметтері» немесе «Арнайы ХҚКО қызметтері» бөлімін таңдап, өтінім нөмірін енгізуі керек. Бұл жаңашылдық қызмет көрсету процесін барынша ашық етіп, азаматтарға өтінімнің қай сатыда тұрғанын және нәтижені қашан алуға болатынын нақты білуге мүмкіндік береді. Енді өтінім мәртебесін білу үшін ХҚКО-ға барудың қажеті жоқ.
Жаңа функция азаматтардың уақытын үнемдеп, мемлекеттік қызметтерге деген сенімді арттырады. Әр қолданушы өз өтінімінің қаралу кезеңін көріп, кез келген өзгеріс туралы жедел хабардар бола алады.
– Өтінім мәртебесін бақылау жүйесін енгізу – мемлекеттік қызметтерді жаңғыртудың маңызды қадамы. Бұл шешім ашықтықты арттырып, халыққа қызмет көрсетудің қолайлылығын күшейтеді. Мұндай цифрлық бастамалар Президент Жолдауында айтылған цифрлық трансформация міндеттерімен үндесіп, мемлекеттік қызмет сапасын жаңа деңгейге көтереді, – деді «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясының басқарма төрағасы Арман Кенжеғалиев.
Қосымшада сонымен бірге электронды қолхаттарды сақтау және көру мүмкіндігі іске қосылған. Бұл қолхат – өтінімнің қабылданғанын немесе қызметтің көрсетілгенін растайтын ресми құжат. Ол автоматты түрде «Тапсырыс тарихы» бөлімінде сақталады.
Мемлекеттік корпорация алдағы уақытта да азаматтарға мемлекеттік қызметтерді онлайн форматта жылдам әрі ыңғайлы түрде ұсынуға бағытталған жаңа цифрлық шешімдерді енгізуді жалғастырады.
Назерке САНИЯЗОВА,
«Сыр бойы»
