Үлкендер айтушы еді «Өмір дегеніміз – қас-қағым сәт» деп. Диірменнің тасындай дөңгелеген дүниенің мұнша қысқа айналатынын кім білді дейсің?
Ғұмырының басым бөлігін өңіріміздің қаржы-салық саласына арнаған Ақжігіт Базархан Төреқұлұлы алпыстың асуынан асқан шағында мезгілсіз арамыздан кетті. Аймаққа белгілі ардақты азаматтың бұл пәниден озғанына да 40 күннің жүзі болыпты. Туған жерінің ғана емес, халықтың қамын ойлаған, көзден кетсе де көңілден кетпейтін, білімді, білікті, адамгершілігі зор, қимас жан Базархан Төреқұлұлының орны бөлек еді.
Өмірге құштар жанның жолы күтпеген тұстан үзіледі деп ешкім ойламаған. Жақсылардан бата алған, ақылымен жол тапқан, ардақты тұлға құйрықты жүлдыздай мезгілсіз ағып өтті. Суық хабар сол сәтте санамызды сансыратып күйзелтті. Бірге өткізген, қызмет-парыздың ыстық-суығын бірдей көрген күндерді еске алып, көңіл-күйіміз толқыды.
«Тумақ бар жерде өлмек те бар» дейді шариғат сөзі. Шіркін, бәрі орнымен, бәрі ретімен келсе, өкініштің өзені тасып, қайғының қара жаңбыры жаумас еді ғой. Кеше ғана арамызда күліп-ойнап, жарқылдап жүрген Базархан әріптесімізден қапыда айырылдық. Өлім түгілі өкпеге қимайтын әріптес, бауыр, аға, есіл дос жайлы ендігі жерде естелік айтамыз деп кім ойлаған?
Сыр өңіріне келіп, Базекеңмен бірге елге қызмет жасағаныма үш жылға жуық уақыт болыпты. Оны етене таныған уақытым да осы аралық. Жасым көп кіші болса да, ол кісінің кішіпейілділігін көрдім, аға тұттым. Жұмыс барысын талқылап, көп ақылдасатынмын. Қалтқысыз қызметімен, өз ісіне берілген адалдығымен жұртшылықтың ыстық ықыласына бөленген біртуар азамат екенін көзбен көріп, қоғам алдындағы қызметіне куә болдым.
Базекеңнің өмірдерегіне тоқталсақ, ол 1960 жылы Қазалы ауданында дүниеге келген. Ауылдағы орта мектепті ойдағыдай аяқтаған соң Алматы қаласындағы Халық шаруашылығы институтына оқуға түсіп, қаржы мамандығы бойынша бітірген. 1982 жылы облыстық қаржы басқармасында экономист болып еңбек жолын бастайды. 1987-1990 жылдар аралығында Қазалы аудандық қаржы бөлімінде әртүрлі қызмет атқарып, 1990 жылы осы ауданда мемлекеттік салық инспекциясының басшысы болып тағайындалды.
Оның салық саласына келген кезеңі жұмыс істеп тұрған кәсіпорындар мен мекемелердің жекешелендіріліп, бірқатары таратылып, жабылып, айлық, зейнетақы уақытылы берілмей, жалпы экономикалық дағдарыстың әсерінен әлеуметтік қорғаудың төмендеген шақ еді. Осындай ауыр кезеңде халықтан салық жинау, төленген салық жәрдемақы, өтемақы, зейнетақы болып қайта төленетіндігін түсіндіру, есептелген салықты мүмкіндігінше төлеуге қол жеткізу Базекең жүргізген саясаттың, қажырлы еңбектің нәтижесі деп түсінуге болады. 1997-2004 жылдары облыс бойынша салық комитеті басшысының орынбасары, 2004 жылы Жаңақорған ауданы бойынша салық комитетінің төрағасы болып істеді.
2005-2014 жылдар аралығында облыстық салық комитетінде басқарма басшысы, құрылымдық өзгерістерден кейін облыс бойынша мемлекеттік кірістер департаментінде өмірінің соңына дейін басқарма басшысы қызметін атқарды.
Басшылық қызметінде білімділігімен қатар парасаттылығы, досқа деген адалдығы, әріптестерге деген сыйластығымен ерекшеленді. Сондықтан болар, қызмет жасаған уақытында ел алғысына бөленіп, өз ортасында абырой биігінен көрінді. Елін сүйді, асыл жарын аялады, балапандарын шексіз әкелік махаббатқа бөледі, дос қадірін білді. Адал қызмет етіп, кісілік келбетін танытты.
Биік парасатымен, шексіз адалдығымен, көшелі көпшілдігімен, әдемі әзілімен мыңдаған жүректерді баурады. Ешкімді алаламай, бәрімен теңдей араласатын Базекеңнің айтқан әзілдері ұмытылмайды.
Келген кісіні құшақ жайып қарсы алып, қоштасарда есік аузына дейін шығарып салуы бөлек бір тәрбие мектебі еді.
Дана Абай атаған жігіттің үш қасиеті: «нұрлы ақыл, жылы жүрек, ыстық қайрат» Базархан ағамыздың бойына туабітті сіңген деп білемін. Оның ғұмыр дариясы мәңгілік ағысқа ауысты. Аз ғана ғұмырында артына өшпес із қалдырды. Ұрпақ өсірді, дос тапты, құда-жекжаттарымен тату-тәтті араласты.
Еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуына сүбелі үлес қосқан, өз ісінің адал маманы Базархан ағамыздың еселі еңбегі жоғары бағаланып, Қазақстан Республикасы Президентінің Құрмет Грамотасымен, «Салық қызметінің үздігі», «Үздік мемлекеттік қызметші» төсбелгілерімен, мерекелік медальдармен, 2019 жылы Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен мемлекеттік награда – «Ерен еңбегі үшін» медалімен марапатталды.
Оның қарамағындағы қызметкерлерді басқару әдісі де ерекше еді. Жұмсақ, жағымды даусымен, әзіл араластырып, күлдіріп отырып тапсырма бергенде жұмысқа деген құлшыныс арта түсетін. Әр тапсырманы ұқыпты, жауапкершілікпен орындауды, талап қоя білуді үйретті. Шешімі табылмаған мәселелерде үнемі жол тауып шығатын.
«Базекеңнің даусы жағымды, аяғының дыбысын шығармай, жылдам жүретін.
Ақырын қасыңа келіп, жұмыс үстеліңе үңіліп тұрғанын байқағанда селк ете қалсаң, әзілімен күлдіріп, көңіліңді көтеріп кететін. Әлдебір тапсырманы дұрыс орындамай қойып, бізге ренжігенде «тұқымың жайылғыр» деген сөзді көп айтатын», – деп еске алады әріптестері.
Әрбір жетістікке жеткен ер адамның артында мықты әйел тұратыны сөзсіз. Базекеңнің жары Шолпан жеңгеміз де ерінің тілеуін тілеген жан. Екеуі бір ұл, екі қыз өсіріп, өз ұясына қондырды. Алайда, Базекең балалары мен немерелерінің қызығын көрер тұста жалған дүниемен қоштасып кете берді. Бүгінде өмірден ерте озса да, артына өшпестей із қалдырған озық ойлы азаматтың еңбегін айрықшалап айтуымыздың өзіндік мәні бар. Өйткені, Базекеңнің ерен еңбегі туған өлкесі – Сыр өңіріне сіңді.
Шағын ғана ауылдан шыққан біртуар азаматтың атқарған қызметі ел жадынан өшпек емес. Алыстаған сайын биіктей түсетін тау секілді ел игілігі үшін адал еңбек етіп, қаржы-салық саласының дамуына бар ғұмырын сарп еткен Базархан Төреқұлұлының тұлғасы да уақыт өткен сайын асқақтай түсетініне шүбәміз жоқ.
Кең жүректі азамат, еліне, халқына адал қызмет еткен, үлкенге ізетті, кішіге ақылшы бола алған Базархан ағамыздың жарқын бейнесі жүрегімізде мәңгілікке қала бермек.
Ғалымжан ОРЫНОВ,
облыс бойынша мемлекеттік кірістер департаментінің басшысы
>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<
