Фото ашық дереккөзден
Бүгінгі күні кез келген жол қозғалысына қатысушы, мейлі ол жүргізуші болсын, жаяу жүргінші немесе жолаушы болсын, жолда адамның өз өміріне қауіп төндіру, әртүрлі жарақат алу қаупі бар. Денедегі көгеру, соққылар және сызаттар сияқты жеңіл жарақаттар бұл ресми статистикаға кірмейді. Компьютерлендіру мен ғылымның дамуына байланысты сот-медициналық сараптамалардың сан алуан түрі бар, олардың саны тек өсіп келеді. Бірақ бүгін біз сот-медициналық сараптамаға, атап айтқанда, оның жазатайым оқиғадағы рөліне толығырақ тоқталамыз.
Сот сараптамасы түрлерінің бірі ретінде судьяның, анықтауды жүзеге асыратын адамның, прокурордың, тергеушінің немесе соттың ұйғарымымен сот-медициналық сарапшы белгіленген тәртіппен жүргізетін ғылыми-практикалық зерттеу, сондай-ақ әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iстi қарайтын адам қылмыстық iстi тергеп-тексеру, азаматтық iстi, әкiмшiлiк құқықбұзушылық туралы iстi қарау кезiнде туындайтын медициналық және кейбiр биологиялық мәселелер бойынша қорытынды беруге құқылы. Жол апаты кезіндегі жағдайға құқықтық баға беру сараптаманың қорытындысына байланысты. Жол-көлік оқиғасын жасаған адамның қылмыстық немесе әкімшілік жауапкершілік дәрежесіне тікелей әсер етеді.
Жүргізушінің денсаулық жағдайын әдіснамалық және ұйымдық тұрғыдан дұрыс тексеру негізінде сот-медициналық мәселелерді шешу жол-көлік оқиғасы мен ауру немесе денсаулықтың басқа да бұзылуы арасындағы себепті байланыстардың нұсқаларын анықтауға мүмкіндік береді. Бұл қылмысты тергеп-тексерумен айналысатын лауазымды тұлғалар үшін өте маңызды, өйткені ол ғылыми деректер негізінде жол-көлік оқиғасының бейнесін барлық бөлшектерімен қайта құруға көмектеседі. Кейбір жағдайларда, осы санаттағы істер бойынша тергеу сараптамасы іс материалдары бойынша жүргізіледі, мысалы, жәбірленушінің өлімі оқиға орнында тікелей болмаған жағдайда, бірақ емдеуден кейін біраз уақыт өткен соң, ауруханаға немесе қажет болған жағдайда жәбірленушінің алған жарақаттарының ауырлығын белгілеуге, оны жасау мүмкін емес. Соңғы жағдайда сарапшыға қылмыстық іс материалдары мен ауру тарихы беріледі. Сот-медициналық сараптаманың міндеттері әлдеқайда ауқымды.
Бақытжан Алиакбаров,
Қызылорда облысы бойынша
Сот сараптамалары институтының бас сарапшысы.
>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<
