Облыстық мәслихат депутаты, белгілі кәсіпкер Темірхан Әлімқұлов ең әуелі өзіне жоғары талап қоятындардың қатарынан. Сұхбат барысында «мен мынаны жасадым» дегеннен гөрі, «сайлаушылар көңілінен шыға алдым ба, өз міндетімді қалай орындап жүрмін?» деген сауалды өзіне жиі қоятынын байқадық. Содан да болар, оны ел қоғам жанашыры, қайырымды азамат ретінде жақсы таниды. Ендігі сөзді сұхбатпен өрбіткен едік.
– Еңбек жолыңызға көз жүгіртсек, жоғары білімді маман алдымен еңбекті баспалдағы тас қалаушыдан бастапты. Бұл диплом қолына тие салысымен креслода отырғысы келетін кейінгі толқынды ойландыратыны сөзсіз…
– Сол кездің талабы десек те болар, қолыңда қанша дипломың болса да кез келген адамның еңбек жолы төменгі баспалдақтан басталатын. Бұл алған біліміңді тәжірибемен үндестіру үшін пайдалы. Білікті маман болу үшін еңбектің қазанында қайнау қажет. Сонда ғана сол саланың қыр-сырын бес саусақтай білетін боласың. Еңбек жолым 1974 жылы Шиелі ауданындағы №97 СПТУ-да жүргізуші болудан басталды. 1975-1980 жылдар аралығында Алматы теміржол көлігі инженерлер институтында инженер-құрылысшы мамандығын алғаннан кейін елге келіп ПМК-47 мекемесінде тас қалаушы болып жұмысқа орналастым. Әрі қарай құрылыс саласында учаске шебері, прораб, бас инженер және басқа еңбек сатыларынан өттім. Бүгінде өздеріңіз білетіндей, «СМП-Қызылорда» ЖШС директорымын. Осы күнге дейін құрылыс саласын дамытуға үлес қосып, абыроймен қызмет атқарып келеміз.
– Облыстық мәслихаттың екі бірдей шақырылымында депутат болып сайландыңыз. Тәжірибеңіз бар. Ел сенімін ақтау – үлкен жауапкершілік. Халықтың мұң-мұқтажын, қоғамның түйткілді мәселесін шешуде халық қалаулысының ықпалы қандай?
– Облыстық мәслихаттың бесінші шақырылымында Шиелі ауданынан сайландым. Бұл – менің қалауымнан бұрын, елдің ұсынысы еді. Алтыншы шақырылымда облыс орталығындағы №15 «Ғарышкер» сайлау округінен облыстық мәслихатқа депутат болып сайландым. Ел сенімін арқалау – үлкен жауапкершілік. Кейде өзіме депутаттық міндетімді қандай деңгейде атқарып жүрмін деген сауал қойып, жұмысыма сын көзбен қараймын. Ең бастысы, «ел сенімін ақтай алдым ба?» деген сұрақ әрдайым ойда жүреді. №15 «Ғарышкер» сайлау округі – қаланың шет аймағы. Шет аймақта шетін қалған шаралар аз емес. Жол, қоғамдық көлік және басқа мәселелер жыл сайын өз кезегімен шешімін тауып жатқанымен, әлі де түйінді мәселелер бар. Атап айтар болсақ, аяқ су мәселесі. Бұл мақсатта тиісті құжаттар жасалып, аяқ су жеткізу үшін қажетті қаржы көзі қарастырылуда. Сүлеймен ишан көшесі асфальтталды. Ең бастысы, әрдайым халықтың ортасындамын. Кез келген мәселені тыңдап, шешімін табуына мүмкіндігінше ықпал етеміз. Депутаттық кестеге сәйкес қоғамдық қабылдау, ел алдында есеп беруді айтпағанда, сайлаушылар мәселемен іздеп келсе, әрдайым тыңдауға дайынмын.
– Сайлаушыларкөтеретін негізгі ұсыныстар қандай?
– Жеке мүддеден гөрі ортақ мәселемен келеді. Қазір халықтың көзқарасы өзгерді. Бұрын жер, үй сұрап, жұмысқа орналастыру керек деген сияқты жеке мәселемен жиі келсе, қазір елге ортақ мәселені айтады. Бір сөзбен айтқанда, халық депутаттың міндетін түсінді.
– Бүгінгі күнге дейін бір емес, бірнеше мұқтаж отбасына тегін пәтер сыйладыңыз. Жақсылық ел ішінде тез тарайды ғой, жарнамасыз-ақ қайырымдылық жасайтыныңыз жиі айтылады…
– Көлік жүргізіп келе жатып, радиохабардың үніне еріксіз елең еттім. «Жүрек жылуы» хабарында қызылордалық көпбалалы ананың жайы бейжай қалдыра алмады. Өзі 7 баланың анасы, оның 3-нің мүмкіндігі шектеулі. Тағдырға шара бар ма, қолында сал болып төсек тартып жатқан ағасы бар. Барлығы 10 адам алақандай бір бөлмелік пәтер жалдап күнелтуде екен. Көпбалалы ананы іздеп тауып, үш бөлмелі пәтердің кілтін бердік. Бұған дейін екі отбасыға пәтер сыйлаған едік. Олар да шарасыз жандар. Бірі жалғызбасты мүгедек ана, енді бірі жалғызбасты ана. Пәтер алатындай жағдайы жоқ.
– Осыдан кейін пәтер сұрап келетіндер көбейіп кеткен жоқ па?
– Көбейіп кетті. Кейде оларға қарап өзім ұяламын. Тепсе темір үзетіндей азаматы бар, өзі де еңбек ете алатын мүмкіндігі бар жап-жас азаматшалар маған да тегін баспана беріңізші деп келеді. Шарасыз жанға қолдан келгенше көмекті аяп жатқанымыз жоқ, алайда мұның соңы «мен де тегін нәрсе болса, алып қалайын», деген масылдық пиғылдың қоғам дертіне айналып бара жатқаны жүрек ауыртады. Бір ғана мысал, қаламыздағы «Бәйтерек» шағын ауданында көпбалалы мұқтаж отбасыларға тегін баспана салынуда. Біз де құрылысын жүргізуге үлес қостық. Алғашқы легі пайдалануға берілді. Бір қынжылтатыны – ризашылықтан гөрі, міндетсіну басым. Өткенде сол үйден тегін баспанаға ие болған азаматша есігінің құлпын бұзып алыпты. «Жаңа құлып салып беріңіз» деп келіп тұр. Жергілікті билік қамқорлық жасап, даңғарадай баспана беріп жатқанда, кішкентай құлып сөз болып па?! «Неге мұндай деңгейге жеттік?» деп ойланасың.
Тағы бір мысал. Арыстағы апат. Оңай емес екені белгілі. Ел болып жұмылып жатырмыз. Дүниенің орны толар, ең бастысы, адамның амандығы. Осыған шүкіршілік етеміз. Бүгінде бұзылған мен бүлінгеннің бәрі қалпына келіп жатыр. Біздің облысымызға тиесілі 6-секторда 20 құрылыс компаниясы жұмыс істеуде. Мұнда да кейбір тұрғындардың міндет етуі қынжылтады. Тіпті, сынбаған терезені өзі қолымен сындырып, қайта салғызған көріністер жоқ емес. Оларға да оңай емес деп түсіністік танытсақ та кейбір адамдардың көзқарасы ойландырады. Әрине, бәрі бірдей емес. Ризашылығын білдіріп, құрылысшыларға ұйымдасып ас дайындап, алғыс айтып жатқан тұрғындар да бар.
– Қоғамда қандай мәселе ойландырады?
– Адамдардың ниетінің өзгергені. Еңбек етіп, бір жетістікке жетсем, өзімнің, айналамның жағдайын жасасам деп ұмтылғандардан гөрі, жатыпішер жалқаулар көбейіп барады. Тегін дүниеге ие болғысы келетіндер басым. Бір мысал айтайын. Жақында Шиелі ауданында жүріп жатқан құрылысқа жұмысшылар іздедім. Жұмыспен қамту орталығынан 12 адам келді. Жұмыс іздеп жүрген сыңай танытқанымен, еңбек етейін деген ниет жоқ. Біреуі шындықты айтты. «Қазір осында жұмысқа тұрсам, тегін ақшадан айрылып қаламыз». Күннің ыстығында бейнеттеніп не керек?! Бір жалақының көлеміндей ақша өзі-ақ келіп тұр».
Тепсе, темір үзетін азаматтардың тірлігі осы. Студент-жастарды жұмысқа шақырып көрдік. Соншалықты қиын жұмыс емес. Әдепкіде құлшынғанмен, күн сайын азайып, онның үшеуі ғана қалды. Себебін сұрасам, таңертең ерте тұру қиын екен. Еңбек етуге ұялатын, мемлекеттен сұраудан қымсынбайтын жағдайға келдік. Меніңше, еңбекке қабілетті бола тұра жұмыс істемейтіндерге шара қолдануды заңмен реттеу керек. Бұлай жалғаса берсе, масылдықтың зардабын тартатын боламыз.
– Халықтың әл-ауқатын жақсартуды, табысын көтеруді Мемлекет басшысы атап айтты. Жұмыс беруші ретінде еңбек адамына қандай жағдай жасаудасыз?
– Нағыз еңбек адамдары – құрылыста. Күннің аптап ыстық- суығына да қарамай еңбек етеді. Құрыш қолды құрылысшылардың еңбегі бағалануы тиіс. Мекемеде білікті мамандардың жалақысы 120-150 мың теңге. Жылына бір рет еңбек демалысы беріледі. Арнайы киіммен, құрылыс нысандарында 3 мезгіл тамақпен қамтамасыз етіледі. Сондай-ақ, ұзақ жыл еңбек еткен қызметкерлерге көлік беру дәстүрге айналды. Бүгінгі күнге дейін ұжымда бес қызметкер көлік мінді. Бұл – ынталандыру әрі жастарға үлгі ету. Тағы бір атап айтатыны, мекемеде жұмыс істейтіндерге жағдайына қарай жалақысынан бөліп төлеуге үй беруді қолға алдық. Бір инженеріміз үйдің жарты ақшасын төлеп, қалғанын айлығынан бөліп төлейтін болып баспаналы болды. Тағы бір құрылысшымыз жиған-терген 1 млн ақшасын төлеп, қалғанын айлықтан төлеуге пәтер алды. Қарызын неше жылда құтылатыны өз еркінде. Ең бастысы, процентсіз. Еңбек адамына осындай жағдай жасаудамыз.
– Құрылысшы ретінде нені армандайсыз?
– Қала келбетін ашатындай биік ғимараттар, ерекше құрылыстар салынса деймін. Құрылыс қарқынына сөз жоқ. Алайда, бесқабатты үйлерден аса алмай қалдық. Қала орталығында биік те еңселі зәулім үйлер салынса деп армандаймын. Біз биік ғимараттар салуға ұмтылуымыз керек.
Әңгімелескен
Гүлмира ДІЛДӘБЕКОВА,
«Сыр бойы».
>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<
