Ол «бұрын уақыт басқаша жылжитын. Қазір жылдамдығына көз ілеспейді. Бұл бала тәрбиелеп, шәкірт оқытып жүрген ұстаздарға көп әсер етеді» деді де, терезеден сыртқа ұзақ қарап тұрды. Мен де ұстаздың көз тастаған нүктесіне қарағым келді. Бірақ Назарбаев даңғылының бойында ерсілі-қарсылы жүйткіген көлік пен жолаушылардан басқа ештеңені байқай алмадым.
Қорқыт ата атындағы ҚМУ инженерлік-технологиялық институтының директоры Панабек Әбсатұлы Таңжарықовпен сырласу осылай басталды. Ұлағатты ұстаз 40 жылға жуық ғылым дамуына үлес қосып келеді.
– Мына қарсыдағы көшені көрдің бе? – деді. – Сол көшенің бойындағы тұрғындардың дені – осы университет оқытушылары. Мен Алматыда 10 жыл жүрдім. Ғылымға 24 жасымда келіп, сол жақта табанды еңбек ете бастадым. Бірақ «үйі жоқтың күйі жоқ» деген емес пе?! Сол он жылда оңтүстік астанадан баспанаға қол жеткізе алмай, Ақмешітке қайта оралғанмын. Сол кездегі университет ректоры қызметтік тұрғын үймен қамтамасыз етті. Кейін мына көшенің бойындағы жер телімдерінің барлығын университет қызметкерлеріне әперген. Әлгінде айтқаным сол, көпшілігі сол жерден баспана салып алды. Иә, оған да біраз уақыт өтті ғой.
Ғылымға жағдай жасасақ, алмайтын асу жоқ. Бүгінгі жаңа технология да – сол ғылыми үдерістің нәтижесі. Ғалымдардан сұрасақ, «ғылымға көңіл бөліп жүрген бір адам жоқ» деп қысқа қайырады. Панабек Әбсатұлы да бүгін бұрынғыдай қолдау мен қорғау жоқ екенін айтты. Әйтпегенде, жапондықтармен қатарласып қалар ма едік, кім білсін?!
Қазалы қаласында қарапайым шаруа отбасында дүние есігін ашқан ол арман қуып Алматыға аттанды. С.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің «Механика және қолданбалы математика» факультетінің «Механика» бөлімінде білім алды. Еңбек жолын Д.Қонаев атындағы Тау-кен істері институтында инженер болып бастады. Кейін осы жерде кіші ғылыми қызметкер, ғылыми қызметкер, аға ғылыми қызметкер ретінде еңбек етті. Осында қызмет атқара жүріп ол кандидаттық диссертациясын сәтті қорғап, техника ғылымдарының кандидаты атанды.
– Мұнда 1993 жылы ауысып келдім. Қорқыт ата атындағы ҚМУ-дың «Мұнай-газ инжинирингі» кафедрасында аға оқытушы, доцент, профессор болдым. 2009-2011 жылдары «Ақмешіт» гуманитарлық-техникалық институтының ректоры қызметін атқардым. Мұнан бөлек декан, кафедра меңгерушілігін де алып жүрдім. Былтырдан бері инженерлік-технологиялық институтының директорымын.
– Білесіз бе, менің әкем – шопыр, шешем еден жуушы болды. Балама «шопырдың баласы декан болды, сен менен де биік жетістікке жетуің керек» деп айтып келемін. Алпыс жылдан соң артыңа қарап, қандай жолмен жүріп келгеніңе көз тастайсың ғой. Өкінішім жоқ, – деді Панабек Әбсатұлы.
Ұстаздық етуден жалықпаған жан 2016 жылдан бері ҚР Ұлттық Тау-кен академиясы Қызылорда филиалының директоры. Осы академияның корреспондент-мүшесі, 4 монография, 3 оқу құралы, 3 патент, 4 авторлық куәлік және 170-тен астам ғылыми мақаланың авторы. Жақында ғана оның «Гидрогазодинамика және жылу алмасу» пәнінен есеп шығаруға арналған оқу құралы бекітіліп, баспаға жіберілді. Ізденісті жанына серік еткен ұстаз Ресей Ғылым академиясының Федеральды ғылыми-бюджеттік В.Вернадский атындағы мемлекеттік геологиялық музейінің және Ресей Тау-кен академиясы ұйымдастыратын онлайн телекөпірге ұжымдастарымен бірге қатысып, тәжірибе алмасуды әдетке айналдырған. Оның жетекшілігімен 1 техника ғылымдарының кандидаты және 6 ғылым магистрі диссертацияларын сәтті қорғап шықты.
– Ұстаз болу қиын, ал ұстаздарды ұйымдастырып, оларға жетекшілік ету, тіпті қиын. Әр заманның балаларына сол дәуірдің тілімен үн қатуың керек. Ол үшін үнемі ізденісте жүресің. Түрлі жағдайдағы баланы көресің. Бірі – ынталы, енді бірінің оқығысы келмейді. Кейде ақылы негізде оқығанмен, білім алуға құлшынысы жоғары баланы көргенде, оқу ақысын өз қалтаңнан төлеп жібергің келеді, – дейді ұлағатты ұстаз.
Табанды еңбегімен көзге түскен Панабек Әбсатұлы 2005 жылы ҚР Президентінің алғыс хатымен, 2010, 2011 жылдары облыс әкімінің Құрмет грамотасымен, «Nur Otan» партиясы облыстық филиалы төрағасы орынбасарының алғыс хатымен марапатталған. ҚР Білім беру ісінің құрметті қызметкері. ҚР Ұлттық Тау-кен академиясының 3-дәрежелі орденінің, Ы.Алтынсарин, «Отличник горной науки» төсбелгісінің иегері. П.Таңжарықовтың бұдан өзге де сан мәрте марапат мінберіне көтерілгенін ел біледі.
– Ең биік марапат – шәкіртіңнің жетістігі. Санасына сәуле шашып, білім нұрымен қанаттандырған шәкіртің еңбегіңді ақтап жатса, міне – марапат. Өйткені, біздің мойнымызға артылған міндет – ұрпақтың білім нәрімен сусындап, өз саласының білгір маманы болуы. Көшеден, түрлі орындардан көріп қалып, «ағай» деп жүгіріп келіп сәлем беретіндер көп. Сондай кезде «мен шәкірттеріме біліммен қоса тәрбиені де сіңіре алған екенмін ғой» деген мақтаныш сезімі кеудемді кернейді, – деді ол.
Бүгінде ұстаздан тараған ұрпақ та ел игілігіне еңбек етуде. Өмірден өз орнын тапқан ұлағатты ұрпағына қараған ұстаздың жүзі нұрланып сала берді.
>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<
