Бүгін – қорғаныс өнеркәсібі қызметкерлерінің күні! Бұл мереке 2016 жылы Қазақстанның Тұңғыш Президенті-Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың Жарлығымен Қорғаныс және аэроғарыш өндірісі министрлігі құрылғаннан кейін ресми түрде бекітілді.
Тарихқа жүгінсек, Қазақстанда қорғаныс өнеркәсібі кеңестік кезеңде құрылған. Республика аумағында қарулы күштердің көптеген саласына қарулар мен түрлі жабдықтар дайындайтын қорғаныс өнеркәсібіне қарасты 50 шақты кәсіпорын орналасқан болатын. Аталған саланың ірі орталықтары Алматы, Петропавл, Орал және Өскемен қалаларында шоғырланды. Мұнан бөлек, Семей жеріндегі сынақ алаңы мен бірқатар комбинаттар ядролық қару өндірісінде маңызды орын алды. Ал Қызылорда облысында әлемдегі ең алғашқы ғарыш кешені – Байқоңыр айлағы орналасты.
Одақ тараған жылдары Қазақстанның қорғаныс өнеркәсібі саласы біраз тоқырауға ұшырады. Бұл Кеңес Одағының жоспарлы экономикасының салдары еді. Әскери-теңіз флоты үшін құрал-жабдықтар шығарып келген қазақстандық кәсіпорындардың өнімдерін өткізу мүмкіндігі болмады. Өз елімізде оларға сұраныс болған жоқ, ал дайын өнімдерді басқа елдерге сата алмады. Сондықтан Тәуелсіз Қазақстанның алдында еліміздің қорғаныс өндірісін қайта құру міндеті тұрды.
Қазақстанда бұл саланы дамыту үшін қорғаныс өндірісі кәсіпорындарының жұмысын үйлестірумен айналысатын «КЕМПО» (Қазақстан қорғаныс кешенінің электротехникалық және машина жасау кәсіпорындарының мемлекеттік корпорациясы) корпорациясы құрылды. Бұл құрылым 2005 жылға дейін жұмыс істеді. Қазір қорғаныстық-өнеркәсіптік кешеннің (ҚӨК) орталық ядросы ретінде 2003 жылы құрылған және жиырмадан астам машина жасау кәсіпорындарын топтастырған «Қазақстан Инжиниринг» ұлттық компаниясы жұмыс жүргізіп келеді.
2016 жылы 6 қазанда Қазақстан Үкіметінің құрылымында қорғаныс және аэроғарыштық өндіріс министрлігі пайда болды. Бұл дата сондай-ақ қорғаныс өндірісі қызметкерлерінің кәсіби мерекесі болып бекітілді. Аталған министрліктің қорғаныс өндірісі саласындағы міндеттері мен өкілеттілігі 2019 жылы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігіне ауыстырылғанмен де, мереке күні өзгертілген жоқ.
Бүгінде еліміздің қорғаныстық-өнеркәсіптік кешеніне 8 мыңнан аса жұмыс орнын қамтамасыз етіп отырған 40-тан астам кәсіпорын кіреді. Еліміздің қорғаныс өнеркәсібін дамытудағы басым бағыт – 3D секілді жаңа технологияларды, ақпараттық технологиялар мен композиттік материалдарды пайдалана отырып, жоғары технологиялық әскери техника мен қару түрлерін шығару және енгізу.
Қазақстанның қорғаныстық-өнеркәсіптік кешеніне қарасты кәсіпорындар жыл сайын халықаралық «Армия» форумына қатысып, экспорттық потенциалға ие өнімдерін – қарулар мен әскери техниканың жаңа түрлерін таныстырып келеді. Соңғы өткен форумда еліміздің кәсіпорындары 120-дан жаңа үлгілердің тұсаукесерін жасады. Мысалға, «КАЭ» ЖШС-на қарасты электронды-оптикалық өнімдер шығаратын зауыт тепловизиялық приборлар мен радиобайланыс құралдарына арналған инфрақызыл линзалар апарса, Киров атындағы зауыт полигонға арналған универсалды қондырғылардың жаңа түрлерін, «Семей инжиниринг» кәсіпорны Т-72 танкі және БМП мен БТР-80 техникалары базасына орнатылған танктерге қарсы қолданылатын модернизацияланған және конверсиялық техникалар, сондай-ақ жөндеу-эвакуациялық және барлау-бақылау машиналары макеттерін ұсынды. Ал «Тыныс» АҚ авиация өндірісіне арналған жабдықтар мен жаяу әскерлерге арналған бронжилет, шлем, қорғаныс плиталары секілді өнімдерді көрсетті.
Еліміздің қорғаныс кәсіпорындары ұжымдарының үйлесімді жұмыстары мамандардың бірнеше буынының ой-санасындағы ғылыми және конструкторлық бірегей жетістіктерді сақтауға және арттыруға мүмкіндік туғызып келеді. Қазақстанның қорғаныс қабілеті мен күш-қуатын және ұлттық қауіпсіздігін нығайтуға атсалысып жүрген барлық білікті мамандар – инженерлер мен конструкторлар және зауыт жұмысшылары мен ардагерлері мақтан тұтуға әбден лайық.
Ыдырыс ТӘЖІҰЛЫ,
«Сыр бойы»
>>> Біздің Facebook, Instagram парақшаларымыз бен Telegram каналымызға жазылыңыз! <<<